12.335. “Định hình tương lai sông Mekong, khi không có gì là chắc chắn ngoại trừ sự thay đổi”

Tác giả: David Brown

Dịch giả: Song Phan

16-3-2017

Tác giả David Brown đang phát biểu tại buổi hội thảo. Nguồn: FB Tuyet-Le Brown.

Đây là bài diễn văn ‘keynote’ để mở màn Hội thảo về Biến đổi khí hậu, Nông nghiệp Bền vững, và Phát triển Kinh tế tại Đồng bằng Sông Cửu Long, tổ chức ở thủ đô Phnom Penh (còn gọi là Nam Vang) vào ngày 16-18/3/2017 do Đại học Hoàng Gia Phnom Penh và Đại học North Carolina (Mỹ) tổ chức. 

Đồng bằng ngập nước Sông Mê Kông – gọi tắt là ĐBSCL – bao gồm các vùng đất trũng thấp từ thị trấn Kratie (cách Phnom Penh khoảng 200 cây số về phía đông bắc) hướng về phía nam tới 9 cửa sông, kể cả lưu vực hồ Tonle Sap (hay Biển Hồ).

ĐBSCL hết sức màu mỡ và phức tạp về mặt thủy văn. Trong số các bộ phận của ĐBSCL, có một hệ thống đê kỹ thuật cao, bao gồm các con đê cùng các kênh đào và các cống điều tiết dòng chảy và phân phối nguồn nước.

11.348. Một Châu Á Đang Chờ Donald

Asia Sentinel

Tác giả: David Brown

Dịch giả: Trần Văn Minh

13-1-2017

Một khu vực tự quyết định hướng đi của riêng mình, không dựa vào lãnh đạo Washington

Khi Donald J. Trump tuyên thệ nhậm chức Tổng thống Hoa Kỳ vào ngày 20 tháng Giêng, chúng ta sẽ vẫn còn phải phỏng đoán tweet nào của ông báo hiệu ý định thực sự và tweet nào chỉ đơn giản là chiến thuật, san bằng sân chơi trước khi tiến tới thỏa thuận, rõ ràng là phương cách ưa thích của Trump trong kinh doanh.

Dựa trên những bằng chứng cho đến nay, các nhà quan sát chỉ có thể hy vọng rằng Tổng thống đắc cử và tùy tùng của ông ta sẽ thực thi cách tiếp cận chính sách chặt chẽ đối với khu vực Châu Á – Thái Bình Dương. Rõ ràng đội ngũ mới ở Washington có ý định thay đổi hành vi của Bắc Kinh. Chắc chắn Trung Quốc đã chú ý tới, đến nỗi đưa tàu sân bay Liêu Ninh mới vào eo biển Đài Loan.

11.037. TPP đang chết hay chỉ trong tình trạng hôn mê?

Asia Sentinel

Tác giả: David Brown

Dịch giả: Trần Văn Minh

12-12-2016

Người dân Mỹ biểu tình phản đối TPP. Nguồn: internet

Trump có thể sửa đổi TPP lại thành Hiệp định Đối tác Thái Bình Dương của Trump

Hai tuần sau khi thắng cử, Tổng thống đắc cử Donald Trump đã đưa một đoạn phim lên YouTube, trong đó tuyên bố vào ngày đầu tiên nhậm chức, “Tôi sẽ đưa ra thông báo về ý định sẽ rút khỏi Hiệp định Thương mại Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), một thảm họa tiềm tàng cho đất nước của chúng ta. Thay vào đó, chúng ta sẽ đàm phán những thỏa thuận thương mại song phương công bằng để mang việc làm và công nghiệp trở lại đất Mỹ“.

Tuy nhiên, nếu không phải là ngày đầu tiên sau khi nhậm chức thì sẽ rất sớm, chính quyền của ông Trump sẽ phải đối phó với thực tế các mối quan hệ kinh tế và chiến lược thế giới. Ông đã từng lấy lại một phần các tuyên bố trong vận động tranh cử và có thể cũng sẽ phải suy nghĩ lại lập trường của mình về TPP.

10.664. Trên cả ‘đại hoạ cá chết’

Asia Sentinel

Tác giả: David Brown

Dịch giả: Song Phan

27-10-2016

Blogger Mẹ Nấm. Ảnh: internet

Quan ngại về môi trường, vấn đề quyền con người bắt đầu lộ lên trên

Bạn tôi tên C.V. nói: “Nếu vấn đề nhân quyền không được giải quyết thỏa đáng, Việt Nam sẽ bị cô lập với cộng đồng quốc tế, và điều đó sẽ thực sự gây khó khăn cho việc phát triển đất nước chúng tôi”. Chúng tôi trò chuyện sau khi blogger Mẹ Nấm bị bắt giam vào ngày 10 tháng 10, bị buộc tội “xuyên tạc sự thật, chống lại đường lối của đảng, chính sách nhà nước”.

Các tường thuật của báo chí phương Tây kết nối vụ bắt giữ blogger nổi tiếng này với những chỉ trích của cô về việc quản lý thảm họa môi trường của chính phủ Hà Nội, hàng trăm tấn cá chết trong tháng 4 khi một nhà máy thép nước ngoài xả hóa chất độc hại một cách không thể giải thích được, vào vùng nước ven biển. Tuy nhiên, công an nói với các phóng viên Việt Nam rằng các cáo buộc đối với Mẹ Nấm có liên quan đến việc soạn tài liệu về 31 cái chết trong trại giam của cảnh sát, danh sách mà cô đăng lên hơn hai năm trước.

8340. Việt Nam qua góc nhìn của người Mỹ

Bài này viết riêng cho trang Ba Sàm

Tác giả: David Brown

Dịch giả: Song Phan

18-5-2016

Trong nhiều năm qua, tôi đã bình luận về các sự kiện ở Việt Nam và xung quanh, nhằm cung cấp cho người Mỹ và người nước khác một cái nhìn đầy đủ hơn và có thể chính xác hơn về một quốc gia mà, nói một cách tương đối, tôi biết khá rõ. Hầu hết các bài viết của tôi đều có bản dịch đăng trên trang Ba Sàm.

Tôi đã chỉ trích chế độ Hà Nội về những thiếu sót khác nhau. Đôi khi, độc giả lại chỉ ra rằng nền kinh tế Mỹ và hệ thống dân chủ của Mỹ cũng chẳng hoạt động tốt lắm trong thời gian gần đây. Họ cho rằng những người sống trong nhà kính thì đừng nên ném đá (đừng phê phán kẻ khác khi mình cũng chẳng hơn gì). Cho tôi xin được thanh minh rằng, tôi phê phán đủ mọi phía. Tôi cũng thường có vấn đề với chế độ ở Washington.

8142. Vụ xả hóa chất của công ty Đài Loan được cho là đã giết chết cá hàng loạt tại Việt Nam

Mongabay

Tác giả: David Brown

Dịch giả: Trần Văn Minh

3-5-2016

Vụ việc đang trở thành một cuộc xung đột giữa công nghiệp hóa và môi trường, một thảm họa cho hàng ngàn vạn ngư dân và gia đình của họ, và một thử nghiệm về kỹ năng quản lý, sự nhạy bén chính trị của các lãnh đạo mới ở Việt Nam.

Việt Nam đặt cược tương lai vào khả năng thu hút – và học hỏi – từ các nhà đầu tư nước ngoài. Việt Nam có một lực lượng lao động trẻ, mức lương thấp và một quá trình phê duyệt dễ dãi đối với nhà đầu tư. Vốn nước ngoài đổ vào Việt Nam gia tăng trong vài năm qua, nhiều công ty trong số đó mang nhãn hiệu của những tập đoàn đa quốc gia nổi tiếng.

Tới nay vụ cá chết tàn hại dọc bờ biển miền Trung đã làm cho chính quyền Việt Nam lo lắng và người dân than phiền về chế độ đã quá dễ dàng bỏ qua các tiêu chuẩn bảo vệ môi trường.

7845. Nhân sự cũ, đường hướng mới

Asia Sentinel

Tác giả: David Brown

Dịch giả: Trần Văn Minh

11-4-2016

Ông Nguyễn Phú Trọng thắng thế. Nguồn: internet

Chiếc bóng của Tập Cận Bình nhưng nghiêng về phương Tây

Một cuộc tranh chức cay cú và công khai chưa từng có cho vị thế lãnh đạo đảng Cộng sản đầy quyền lực đã kết thúc vào cuối tháng Giêng với sự về hưu bắt buộc của Thủ tướng hai nhiệm kỳ Nguyễn Tấn Dũng. Đại hội 12 của đảng đã thưởng cho người mà ông Dũng nhắm lật đổ, ông Nguyễn Phú Trọng, một nhiệm kỳ 5 năm nữa làm tổng bí thư đảng. Khi Đại hội kết thúc, ông Trọng được một phóng viên hỏi, phải chăng Việt Nam sẽ trở nên dân chủ hơn.

Ông Trọng trả lời: “Cái hay của chúng ta là ‘tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách.’ Ở một số nước, nói dân chủ nhưng người đứng đầu quyết định hết, thế thì ai dân chủ hơn ai? Đứng đầu mà độc đoán, chuyên quyền thì hỏi liệu có dân chủ được không?

7605. Blogger hàng đầu của Việt Nam lãnh án 5 năm tù

Asia Sentinel

Người dịch: Trần Văn Minh

24-3-2016

Ảnh minh họa. Nguồn: internet

Anh Ba Sàm bị truy tố tội “xâm phạm lợi ích nhà nước”

Tòa án nhân dân Hà Nội ngày 23 tháng 3 đã kết án blogger độc lập nổi tiếng Nguyễn Hữu Vinh, được biết với bút danh Anh Ba Sàm, 5 năm tù giam vì tội liên quan đến việc làm của ông.

Theo Bộ luật hình sự Việt Nam, ông bị truy tố tội “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân”.

Phụ tá của ông Vinh, bà Nguyễn Minh Thúy, người đã từ chối làm chứng chống lại ông Vinh, bị kết án 3 năm tù.

Hai bản án này cho thấy dấu chỉ quan trọng đầu tiên về cách thức giới lãnh đạo mới của Việt Nam sẽ giải quyết các vụ việc về quyền dân sự. Câu trả lời ngắn gọn dường như là: cũng tương tự như người tiền nhiệm của họ.

3514. Đảng Cộng sản Việt Nam phù phép với Internet

Asia Sentinel

Tác giả: David Brown

Người dịch: Huỳnh Phan

03-03-2015

“Báo chí là phương tiện thông tin, công cụ tuyên truyền, vũ khí tư tưởng quan trọng của Đảng và Nhà nước, diễn đàn của nhân dân, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng” – Thứ trưởng Thông Tin và Truyền Thông Trương Minh Tuấn.

“Thông tin trên mạng xã hội là nhu cầu thiết thực của hơn 30 triệu người dân, không thể ngăn cấm. Điều quan trọng là cơ quan chức năng phải cung cấp thông tin chính xác để người dân không phân tâm bởi những thông tin sai trái”. – Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng.

Facebook là một mối đe doạ sinh tử đối với việc nắm giữ quyền lực của Đảng Cộng sản, hay một cơ hội mới để giao tiếp với công dân Việt Nam? Lãnh đạo nhà nước đang mò mẫm đối phó với thách thức này.

Trong khi Việt Nam đang bước vào một năm mang tính chính trị cao (có thể sẽ có một Đại hội Đảng trọng yếu), hiện tượng Facebook đã leo lên vị trí khá cao trong chương trình nghị sự chính trị.

3487. Ông David Brown, nhà ngoại giao Mỹ: “Trung Quốc muốn bá quyền trên biển Đông”

Tuổi Trẻ

02-03-2015

Báo chí thế giới bày tỏ lo âu về những hành động xây mới đảo nhân tạo của Trung Quốc ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam

TT – Mỹ phải xem việc Trung Quốc hung hăng theo đuổi mưu đồ bá quyền trên biển Ðông là hành động “quấy rối và tiềm tàng nguy hiểm”. 

Ông David Brown, nhà ngoại giao kỳ cựu người Mỹ đồng thời là cây bút viết về biển Ðông.

Trả lời với Tuổi Trẻ, ông cho rằng Mỹ phải xem việc Trung Quốc hung hăng theo đuổi mưu đồ bá quyền trên biển Ðông là hành động “quấy rối và tiềm tàng nguy hiểm”.

Ông David Brown nói:

– Mỹ đã gia tăng các hoạt động do thám khu vực biển Ðông kể từ sự kiện Trung Quốc đưa giàn khoan Hải Dương 981 vào vùng biển Việt Nam và dĩ nhiên Washington đang theo dõi sát sao hoạt động “xây đảo” của Bắc Kinh ở các bãi đá và bãi san hô thuộc quần đảo Trường Sa.

3423. Câu chuyện tình Mỹ-Việt: David Brown – Tuyết Lê-Brown

Người Việt

Hà Giang

18-02-2015

WESTMINSTER, CA (NV) – Chiều 29 Tết, trong khi trong bếp còn ngổn ngang với đám bánh Tét đang gói dở, nhà ngoại giao kỳ cựu, chuyên gia quốc tế về Ðông Á, cây bút phân tích tình hình biển Ðông nổi tiếng, David Brown, được cử đi chợ mua… nước mắm.

Bà Tuyết Lê-Brown gói bánh Tét chuẩn bị mừng Tết Ất Mùi tại nhà riêng ở Fresno, California. (Hình: Gia đình David Brown cung cấp)

Lý do là vì, vợ ông, bà Tuyết Lê-Brown (tên Việt là Bạch Tuyết) chợt nhận ra rằng có lẽ chai nước mắm ở nhà không đủ để nấu món thịt kho trứng, món ăn Tết truyền thống của người miền Nam Việt Nam.

3283. Hoa Kỳ chần chừ, ASEAN lần lữa trong khi biển Đông dậy sóng

Asia Sentinel

Tác giả: David Brown & Bronson Percival

Người dịch: THA

06-01-2015

Các nước ven biển Đông vẫn mãi ca bài “mời anh trước … Không, mời anh trước”

Cốt lõi của vấn đề ở đây là: Trung Quốc sẽ thống trị biển Đông trừ khi có ai đó kiềm chế họ. Hoa Kỳ và các nước Đông Á, láng giềng của Trung Quốc có thể ngăn cản sự bành trướng chậm rãi của Trung Quốc, khi và chỉ khi họ nhất trí được cách thức chia sẻ các rủi ro cũng như chi phí trong việc thuyết phục Bắc Kinh thay đổi ý đồ.

Trung Quốc muốn mở rộng lãnh hải của họ. Mục tiêu này nhận được sự ủng hộ rộng khắp của quần chúng nước này. Tuy nhiên, việc mở rộng như vậy sẽ thách thức quyết tâm duy trì hiện trạng ở rìa Tây Thái Bình Dương của Hoa Kỳ. Đồng thời, nó cũng sẽ thách thức nền độc lập của các nước Đông Á láng giềng của Trung Quốc, ngay cả khi Trung Quốc chỉ muốn các nước này nhượng bộ chứ không phải quy phục hoàn toàn về vấn đề tranh chấp lãnh hải. Hiện tại, Bắc Kinh có vẻ như đã dứt khoát với các bước tiến nhỏ tại nơi mang lại lợi thế chiến thuật: đó là vùng biển Đông trải dài từ đảo Hải Nam xuống phía nam cho tới Singapore.

3265. Việt Nam tìm sự đổi mới đầy căng thẳng chính trị trong năm 2015

East Asia Forum

Tác giả: David Brown

Người dịch: Trần Văn Minh

06-01-2015

Việt Nam sẽ bắt đầu năm 2015 trên một nền tảng kinh tế khá ổn định. Nền kinh tế quốc gia phần lớn đã phục hồi từ sau những nỗ lực thiếu khôn ngoan của Hà Nội để giảm thiểu tác động của cuộc Đại Suy thoái năm 2009. Kinh nghiệm đáng ghi nhớ đó phô bày những yếu kém về cơ cấu mà, nếu không sửa chữa, có thể đẩy Việt Nam lặn ngụp trong bẫy thu nhập trung bình, không thể khai thác tiềm năng của khối dân số tương đối trẻ và có học thức của mình.

Năm 2015 sẽ là một năm đầy căng thẳng chính trị. Đại hội Đảng lần thứ 12 sẽ được tổ chức vào tháng 1 năm 2016 để làm mới ban lãnh đạo quốc gia. Những người nhắm vị trí hàng đầu đã vận động các tổ chức đảng cấp tỉnh và huyện để tìm sự hỗ trợ. Tựu trung chỉ là treo đầu dê bán thịt chó như mọi khi: bạn ủng hộ tôi và tôi sẽ chăm sóc bạn. Chuyện bảo kê là huyết mạch của Đảng.

3060. Điểm sách của Bill Hayton: Biển Đông và cuộc chiến tranh giành quyền lực ở châu Á

Tác giả: David Brown

Người dịch: Trần Văn Minh

25-10-2014

Trong những vấn đề nan giải toàn cầu, tham vọng bá quyền của Trung Quốc ở Biển Đông nên được đưa lên hàng đầu, cùng với thay đổi khí hậu, Thánh chiến và chống vi-rút Ebola. Vấn đề dường như không thể kiểm soát, vì thế giải quyết vấn nạn này đã trở thành sự thử nghiệm quan trọng, liệu trật tự quốc tế có thích hợp với một ‘Trung Quốc đang trỗi dậy’ hay không.

Bất kể tính thận trọng của Tổng thống Barack Obama, biết rằng tham gia vào một cuộc chiến ở nước ngoài dễ hơn là giành chiến thắng, sự đe dọa của các chiến thuật mà Bắc Kinh đặt ra trước lợi ích sống còn của Hoa Kỳ, đang lôi kéo Washington vào một cuộc đối đầu khó tránh khỏi với Trung Quốc. Cho tới một vài năm trước, có thể thấy rằng vấn đề Biển Đông là một cuộc tranh cãi giữa các nước ven biển về nguồn cá và tài nguyên dưới đáy biển, bị làm trầm trọng thêm bởi tính dửng dưng của Trung Quốc. Bây giờ đã rõ ràng là Trung Quốc không muốn đàm phán chủ quyền lãnh thổ với các nước láng giềng theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS), mà chỉ quan tâm tới những điều có lợi cho họ. Washington đã phải gác lại giấc mơ về quan hệ đối tác toàn cầu với siêu cường mới trỗi dậy của châu Á, trong khi cân nhắc sự kiểm soát các tuyến đường biển quan trọng của Trung Quốc trong tương lai. Theo Bill Hayton thì Biển Đông “là vị trí đầu tiên trong tham vọng của Trung Quốc đưa tới việc đối mặt với quyết tâm chiến lược của Mỹ”.