12.011. Trò Chơi Dân Chủ Hòa Lan 15.03.2017

Lữ Thị Tường Uyên

16-3-2017

Các đảng phải của Hòa Lan trong mùa bầu cử 15.03.2017

Sáng nay, vừa bước vào nhà ga Utrecht để chuẩn bị đi họp, tôi bắt gặp hàng chữ ‘Stemmen Is Een Feest’ trên màn hình. Bốn chữ ‘Đi bầu vui như đi tiệc’ có nhã ý nhắc tôi hôm nay có một đặc ân được chọn đại biểu cho toàn quốc.

Tối hôm qua, khi các nhà lãnh đạo ‘ra chiêu’ lần cuối cùng để câu phiếu, tôi nhịn cười không nỗi. Chưa ‘rút kiếm’ ra, ông lãnh đạo này đã bắt đầu cảm ơn ông lãnh đạo kia vì sự dấn thân trong chính quyền. Rồi ông kia cũng rất lịch sự cảm ơn lại và nhắc công lao của ông nọ khi điều hành. Chẳng ai mạt sát, vu khống, hay lôi scandal của nhau ra như ông Trump với bà Hillary.

Các vị lãnh đạo này hài hòa như cái tên của vương quốc. So với mùa bầu cử đầy kịch tính của Hoa Kỳ cuối năm qua, có lẽ họ chỉ như các đứa bé lớp mẫu giáo đang đóng vai hiệp sĩ trong giờ chơi. Múa máy kiếm gỗ với nhau, sau đó xin lỗi nếu có lỡ làm đau, rồi vui vẻ trở vô lớp học.

Nhưng nếu ai đã từng đọc lịch sử của Hòa Lan, sẽ hiểu đằng sau sự hài hòa đó là lòng cương quyết cực độ. Cha ông họ đã rúng động thế giới qua một cuộc chiến trường kỳ, không cân đối, chống cường quốc Tây Ban Nha để giữ độc lập. Cuộc chiến phi thường đã kéo dài suốt 80 năm. Cận đại hơn là Thế Chiến 2, khi Hòa Lan bị Đức Quốc Xã xâm chiếm. Cha ông họ đã không ngừng mở ra những cuộc kháng chiến đẫm máu vì họ không chấp nhận bị trị.

Vương Quốc Hòa Lan nhỏ bé, chỉ với 16,5 triệu dân, và một diện tích chưa tới 42 ngàn km vuông, hôm nay là một quốc gia phú cường. Nền Quân Chủ Lập Hiến, Dân chủ và đa đảng đã tạo cho Hòa Lan có một dân trí cao, thiên nhiên trong sạch, một tư thế kinh tế và chính trị vững vàng, khiến nhiều quốc gia khác tin cậy, nể trọng và muốn hợp tác. Ngay cả Tòa Án Quốc Tếcũng đang trụ tại xứ sở này.

Để có được ngày hôm nay, cha ông họ đã phải trả một giá rất đắt để dành lại quyền tự quyết cho chính dân tộc mình. Thần dân của vương quốc Hòa Lan đều hiểu việc chọn một đại biểu không phải là nghĩa vụ. Mà là một đặc ân, và họ trân trọng điều đó.

Nhìn họ hôm nay hân hoan chọn 1 trong 28 đảng để thay họ điều hành guồng máy chính trị, tôi liên tưởng đến dân tộc Việt Nam. Dân số xấp xỉ 90 triệu người với một Đảng duy nhất đang điều hành và Đảng này đang đưa đất nước đến bờ vực thẳm.

Chưa bao giờ như hôm nay, tôi ước ao sao người Việt của tôi được quyền chọn người đại diện đáng tin cậy vào chính quyền từ nhiều đảng khác nhau.

Và chưa bao giờ như hôm nay, tôi mong mỏi ‘chính trị’ sẽ thôi không là hiện thân của những kẻ khốn nạn, tham lam, dốt nát. Mà ngược lại, nó sẽ là một nhiệm vụ thiêng liêng của những người dám xả thân, góp phần vào việc giải tỏa tâm lý, ‘khai dân trí, chấn dân khí và hậu dân sinh’ (*).

Vương Quốc Hòa Lan

Lữ Thị Tường Uyên

15-03-2017

(*) Khai dân trí, chấn dân khí và hậu dân sinh – Phan Chu Trinh