11.934. Tin Cập Nhật Chủ Nhật 12/3

Lê Minh Nguyên

12-3-2017

Tin Thế Giới

1. Hà Lan trục xuất bộ trưởng Thổ Nhĩ Kỳ

Trong ngày 11/03/2017, hai bộ trưởng Thổ Nhĩ Kỳ bị Hà Lan chận đường không cho sang « xứ hoa tulippe » vận động trưng cầu dân ý trong cộng đồng người Thổ. Máy bay chở ngoại trưởng Mevlut Cavusoglu phải vòng về Pháp. Bộ trưởng bộ Gia Đình Fatma Betul Sayan Kaya, dùng đường bộ từ Đức đến Rotterdam thì bị trục xuất về Đức.

Xung khắc giữa chính quyền tổng thống Erdogan với các nước châu Âu mỗi ngày mỗi leo thang. Bốn nước: Đức, Áo, Thụy Sĩ và Hà Lan đã cấm những cuộc mít-tinh vận động trưng cầu dân ý chính trị ở Thổ Nhĩ Kỳ diễn ra tại các quốc gia này.

Ngày 11/03/2017, căng thẳng đã bùng nổ với Hà Lan. Lo ngại xung đột bạo động ngay trong nội bộ cộng đồng Thổ Nhĩ Kỳ, thành phố Roterdam hủy bỏ một cuộc mít-tinh, còn chính phủ La Haye không cho ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ đến để tham dự. Sau khi máy bay của ngoại trưởng Mevlut Cavusoglu phải bay ngược về Metz ( phía đông Pháp), tổng thống Erdogan lên án Hà Lan cư xử như « phát-xít » và cam kết sẽ trả đũa « tương xứng ».

11.933. BẢN THÂN CHỮ QUỐC NGỮ “CÓ TỘI” VỚI DÂN TỘC VIỆT NAM KHÔNG?

Nguyễn Văn Nghệ

12-3-2017

Bức họa giáo sĩ Alexander de Rhodes. Không rõ họa sĩ.

Sáng thứ bảy, ngày 3/10/2015 tại khu VietStar Resort, thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn- Đại học Quốc gia TP.HCM phối hợp với Trường Đại học Phú Yên và Viện Nghiên cứu Phát triển Phương Đông tổ chức Hội thảo Khoa học cấp quốc gia về “Chữ Quốc ngữ: Sự hình thành, phát triển và đóng góp vào văn hóa Việt Nam”.

Hội thảo có sự tham gia của hơn 100 nhà khoa học, nhà nghiên cứu, giảng viên, học viên, hội ngôn ngữ và các trường cao đẳng, đại học trong cả nước. Hội thảo ghi nhận công lao của các giáo sĩ phương Tây trong việc hình thành chữ Quốc ngữ: trong đó quyển Từ điển Việt- Bồ- La là thành quả của một tập thể các giáo sĩ người Bồ đào nha như Francisco de Pina, Gaspar de Amaral, Antonio Barbosa và người có công tập hợp, hệ thống lại để quy tụ thành cuốn từ điển nói trên là giáo sĩ Alexandre de Rhodes.

Sinh thời Wilhelm von Humboldt nói: Ngôn ngữ là linh hồn của dân tộc. Quả vậy, với lịch sử 400 năm hình thành, vận động và cải tiến chữ Quốc ngữ là tinh thần, là linh hồn của dân tộc Việt. Vốn quí ấy của dân tộc cần được nuôi dưỡng để phát triển mạnh mẽ hơn.

11.932. XỨ SỞ NÀY NỢ ÔNG ẤY LỜI TRI ÂN

LS Đặng Đình Mạnh

12-3-2017

Ảnh: Alexander Rhodes

Khi đọc những dòng chữ Việt ngữ này, là bạn đang chiêm ngưỡng tác phẩm của các linh mục thừa sai Dòng Tên gồm các cha Gaspar De Amaral, cha Antonio Barbosa, cha Francisco De Pina và cha Alexandre De Rhodes, tất cả họ đều là tác giả của quốc ngữ mà người Việt ta đang sử dụng hàng ngày.

Với linh mục Gaspar De Amaral, cha đã soạn cuốn từ điển Việt – Bồ. Với linh mục Antonio Barbosa, cha soạn cuốn từ điển Bồ – Việt. Với linh mục Francisco De Pina, được cho là cha đã dựa vào cách phát âm tiếng Bồ để chuyển tự ghi chép tiếng Việt khi ông vào Đàng Trong (Từ sông Gianh trở vào Nam). Nhưng các cha đều mất khá sớm, tuy vậy, cùng với một số linh mục khác trong giai đoạn tiên khởi này, các cha đã giúp đặt nền móng đầu tiên cho quốc ngữ Việt Nam.

Với linh mục Alexandre De Rhodes, thì cha đã dựa vào hai công trình từ điển nêu trên và bổ sung thêm phần La tinh để hình thành nên cuốn từ điển Việt – Bồ – La.

Thực tế, chính việc bổ sung phần La tinh của cha Alexandre De Rhodes đã trở thành đóng góp quan trọng bậc nhất giúp hình thành nên chữ viết theo lối La tinh mà sau đó nhanh chóng trở thành quốc ngữ Việt Nam.

11.931. Từ Fukushima đến Duesseldorf

Xuân Thọ

12-3-2017

Nếu như Chernobyl 26.4.1986 chỉ là một tiếng chuông cảnh tỉnh, thì thảm họa Fukushima ngày 11.3.2011 đã làm thay đổi nhận thức của nhân loại về con quái vật hạt nhân.

Liên Xô 1986 đang chìm ngập trong khủng hoảng kinh tế và niềm tin dễ làm người ta ngờ rằng, Chernobyl chỉ là một sự cố của sự cẩu thả Vodka, của một nền công nghệ lạc hậu kiểu xe Lada và đồng hồ Poljot. Nhưng Fukushima 2011 đã cho thấy một cường quốc Hightech và một dân tộc kỷ cương hàng đầu thế giới đã không thể làm chủ được con quái vật đó, một khi nó xổ chuồng.

Nuớc Nhật trước Fukushima sử dụng khoảng 25% năng lượng điện hạt nhân cho nhu cầu 984 tỷ KWh/Năm (Đức 600 tỷ KWh, Việt Nam khoảng 135 tỷ KWh)[1], sau đó đã phải lần lượt đóng tất cả các nhà máy điện hạt nhân (ĐHN) để lên một kế hoạch thoái hạt nhân. Ngày 5.5.2012 nhà máy ĐHN cuối cùng của Nhật đã rời khỏi lưới điện quốc gia. Trong một thời gian vài tháng ròng, thực tế đã cho thấy nền kinh tế thứ 3 thế giới hồi đó hoàn toàn không cần đến ĐHN.

11.930. Formosa và sự tồn vong của chế độ chính trị

Blog RFA

Nguyễn Thị Từ Huy

11-3-2017

Người dân miền Trung biểu tình, phản đối Formosa. Ảnh: internet

“Formosa là tử huyệt của chế độ”, câu này tôi nghe rất nhiều người nói, trong số đó có nhà văn Võ Thị Hảo, là người mà tôi trực tiếp được nghe phát ngôn. Không riêng gì chị Võ Thị Hảo, rất nhiều người nghĩ như vậy. Những người này có cái lý của họ. Bởi vì rõ ràng là sự tồn tại của Formosa gắn với sự huỷ hoại toàn bộ môi trường sống, tức là Formosa chuẩn bị cho sự diệt vong của toàn bộ dân tộc. Người dân trên xứ sở có hàng ngàn km bờ biển này muốn tồn tại thì họ phải loại bỏ Formosa khỏi lộ trình sinh tồn của họ. Nếu họ để cho Formosa tồn tại thì chính họ tự đẩy mình vào chỗ chết. Người Việt Nam quá hiểu điều này, và không ai muốn chịu chết.

11.929. TẠI SAO LẠI CẤM 5 BÀI HÁT ĐÃ ĐƯỢC CẤP PHÉP?

FB Nguyễn Phú Yên

11-3-2017

Bài hát “Con đường xưa em đi” của Châu Kỳ, Hồ Đình Phương.

Cục Nghệ thuật biểu diễn (Bộ VH-TT&DL) vừa quyết định tạm thời dừng lưu hành 5 ca khúc sáng tác trước năm 1975. Các ca khúc bị tạm dừng phổ biến dù đã được cấp phép trước đó bao gồm: Cánh thiệp đầu xuân (Lê Dinh – Minh Kỳ), Rừng xưa (Lam Phương), Chuyện buồn ngày xuân (Lam Phương), Đừng gọi anh bằng chú (Diên An), Con đường xưa em đi (Châu Kỳ – Hồ Đình Phương). Cục Nghệ thuật biểu diễn cho biết đã xem xét nội dung ca từ 5 bài hát trên, đối chiếu với bản nhạc gốc, đã thẩm định lại và quyết định tạm thời dừng việc lưu hành các bài hát này (tuoitre.vn, ngày 11-3).

Cục NTBD đã sai khi viết bài “Đừng gọi anh bằng chú” là của Diên An, đúng ra đó là bài hát của NS Anh Thy! Có gì đằng sau việc “nhỏ như con thỏ” này để một hội đồng nghệ thuật lao tâm khổ tứ đi soi mói các bài hát mà nhiều người đã biết từ mấy chục năm nay để rồi phải ra quyết định dừng lưu hành? “Tạm dừng” chỉ là cách nói để mọi người phải hiểu là cấm, không lẽ sau này lại ra quyết định dừng hẳn hoặc là được phép xài tiếp?

11.928. Tin Cập Nhật Thứ Bảy 11/3

Lê Minh Nguyên

11-3-2017

Tin Thế Giới

1. Putin đang tìm cách ‘làm suy yếu phương Tây’

Các nhà phân tích của Mỹ và cựu tổng thống Estonia nói với một ủy ban quốc hội hôm thứ Năm rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin tìm mọi cách làm suy yếu nền dân chủ ở Hoa Kỳ và châu Âu và liên minh quân sự phương Tây nhằm gia tăng ảnh hưởng của Nga trên thế giới. Zlatica Hoke ghi nhận từ Washington.

Đảng Dân chủ tin rằng ông Putin đã tìm cách gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử tổng thống của Mỹ năm 2016. Cộng đồng tình báo Mỹ cũng đã đưa ra một đánh giá tương tự.