11.545. Tôi phản đối sắc lệnh về tị nạn và di dân

BĐLB VOA

Bùi Văn Phú

3-2-2017

Thuyền nhân vượt biển trong trại tị nạn ở Galang, Indonesia 1986. Ảnh: Bùi Văn Phú

Một tuần sau khi nhậm chức, hôm 27/1/2017 Tổng thống Donald Trump đã ký một sắc lệnh về chính sách tị nạn và di dân của Hoa Kỳ với những hạn chế mới.

Tôi phản đối sắc lệnh này vì nó có thể vi phạm pháp luật hiện tại và Hiến pháp Hoa Kỳ.

Theo sắc lệnh này, việc nhận người tị nạn từ khắp nơi trên thế giới vào Hoa Kỳ sẽ tạm đình chỉ 4 tháng.

Đối với bảy quốc gia gồm Sudan, Iran, Iraq, Yemen, Syria, Libya và Somalia thì các chương trình tị nạn, di dân sẽ bị đình hoãn cho tới khi Bộ Ngoại giao xem xét lại thủ tục thanh lọc những người muốn vào Mỹ, sau đó sẽ tham khảo với giới chức an ninh và quốc phòng để bảo đảm những người được cho vào Mỹ sẽ không đe dọa an ninh Hoa Kỳ.

11.456. Từ Hùng Cửu Long đến việc San Jose cấm cờ đỏ

BBC

Bùi Văn Phú

Nhà báo tự do, gửi tới BBC Tiếng Việt từ San Jose

25-1-2017

Cộng đồng Việt tại California và lá cờ vàng ba sọc đỏ của VNCH. Ảnh: Getty Images

Biết tin Hội đồng Thành phố San Jose sẽ biểu quyết cấm cờ đỏ sao vàng, tôi có hỏi Nghị viên Nguyễn Tâm về thời điểm ra nghị quyết thì được nghe: “Vì mới đây có sự kiện Hùng Cửu Long định mang cờ đỏ đến Little Saigon.”

Từ hai thập niên qua, đúng hơn là từ khi Việt Nam thiết lập quan hệ ngoại giao với Mỹ (1995), nhiều người Việt ở Mỹ e ngại cờ đỏ sao vàng của CHXHCN Việt Nam sẽ phấp phới bay khắp nơi trên đất Hoa Kỳ.

Lá cờ đó, gắn liền với lịch sử chiến tranh, với trại học tập cải tạo, vùng kinh tế mới, đánh tư sản mại bản, với vượt biển vượt biên và đã để lại trong lòng nhiều người Việt, những người Mỹ đã chiến đấu trên mảnh đất Việt Nam và gia đình họ, nhiều khổ đau và nước mắt.

11.347. Vì sao lại sợ cờ vàng?

Bùi Văn Phú

14-1-2017

Ca sĩ Mai Khôi trong buổi hát ở vùng Thủ đô Washington ngày 8/1/2017. Ảnh: FB Khai Nguyen

Cộng đồng người Việt tại Hoa Kỳ cuối năm 2016 có ồn ào vụ Hùng Cửu Long định mặc áo dài đỏ với sao vàng đến Little Saigon, Quận Cam ở California để thách thức thiên hạ xem sao.

Tuy nhiên, khi đến đó ông ta đã không mặc áo dài đỏ với sao vàng, như ở nhiều nơi khác trên đất Mỹ mà ông đã đi qua, mà ông chỉ mặc áo dài mầu vàng, bên ngoài khoác chiếc áo dạ mầu đen. Nhưng khi bị phát hiện trước khu thương xá Phước Lộc Thọ ở thành phổ Westminster, thủ phủ của người Việt tị nạn, Hùng Cửu Long cũng đã bị sỉ vả và bị một số người đuổi đi, cho đến khi cảnh sát đến để bảo đảm an ninh và đưa ông ra khỏi khu vực.

Trước vụ việc đó, có ý kiến cho rằng Hùng Cửu Long chỉ muốn làm nổi, tạo tiếng vang cho ông và công ty vàng bạc đá quí của ông.

11.039. Tự do biểu đạt hay khiêu khích?

BĐLB VOA

Bùi Văn Phú

14-12-2106

Hùng Cửu Long sau khi bị đuổi khỏi thương xá Phước Lộc Thọ và được cảnh sát bảo vệ. (Ảnh: Facebook Nguyen Van Ly)

Cuối tháng 11 vừa qua, người Việt ở Quận Cam, California, xôn xao về việc một du khách từ Việt Nam qua Mỹ có ý định mang hình ảnh cờ đỏ sao vàng đến trước thương xá Phước Lộc Thọ trên phố Bolsa thuộc thành phố Westminster, là trung tâm của người Việt tị nạn cộng sản tại Hoa Kỳ.

Người định làm chuyện đó là Lê Đình Hùng, được biết đến với hai tên khác là Hùng Cửu Long và Mr. Áo Dài.

Tuy nhiên, khi ông Hùng xuất hiện tại bãi đậu xe của thương xá Phước Lộc Thọ, theo những phim ảnh được chính ông ta và những người phản đối ghi nhận và đưa lên mạng, lúc đó ông không mặc áo dài đỏ với ngôi sao vàng trước ngực, mà mặc áo dài gấm màu vàng, bên ngoài khoác áo măng-tô màu đen, trên cổ quàng một khăn dài màu đỏ với những vạch ca-rô đen. Tuyệt nhiên không có sao vàng.

10.937. Fidel Castro và “kẻ thù phương Bắc”

BBC

Bùi Văn Phú

Gửi cho BBC Tiếng Việt từ San Jose

2-12-2016

Phố cổ Havana. Ảnh: Bùi Văn Phú

Cựu Chủ tịch Fidel Castro của Cuba vừa qua đời, hưởng thọ 90 tuổi. Lãnh đạo lâu năm của đảo quốc sát cạnh Hoa Kỳ là người đã đối đầu với 11 tổng thống Mỹ từ hơn sáu thập niên qua.

Thập niên trước, vì sức khoẻ yếu nên Fidel đã trao quyền lại cho người em là Raul Castro.

Cuối năm 2014, Hoa Kỳ và Cuba tái lập quan hệ ngoại giao. Đại sứ quán của hai nước đã được mở ra tại Washington và Havana.

Đầu năm nay, Tổng thống Barack Obama có chuyến viếng thăm chính thức Cuba, là tổng thống Mỹ đầu tiên công du đến đây trong gần một thế kỷ, kể từ khi Tổng thống Calvin Coolidge thăm nước này vào năm 1928.

10.355. Thảo luận về quan hệ Việt-Mỹ với Đại sứ Ted Osius

BĐLB VOA

Bùi Văn Phú

6-10-2016

Đại sứ Ted Osius trong buổi thảo luận tại Đại học Berkeley ngày 1/10/2016. Ảnh Bùi Văn Phú.

Chiều hôm 1/10 tại Đại học Berkeley, Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius đã nói chuyện và thảo luận về chủ đề “Vietnam-USA : A New Journey” (Việt Nam-Hoa Kỳ : Một hành trình mới). Berkeley Forum, một hội sinh viên của trường, đứng ra tổ chức và đã thu hút hơn 100 khách, đa số là sinh viên.

Trong phần mở đầu, Đại sứ Osius trình bày những bước phát triển chính trong quan hệ giữa hai nước trong 21 năm qua, mà ông gọi là “Một hành trình mới”, như ghi trong huy hiệu ông cài trên áo.

Đại sứ Osius từng đảm nhận những chức vụ ngoại giao tại Việt Nam từ khi hai nước nối lại quan hệ vào năm 1995. Ông hiểu tiếng Việt, thường đạp xe qua nhiều tỉnh thành theo phong cách “ngoại giao xe đạp”, nên ông đã chính mắt nhìn thấy sự phát triển kinh tế cùng mong ước của đại đa số dân Việt là bỏ qua quá khứ đau thương, muốn nước Mỹ là bạn của Việt Nam. Con số giao thương giữa hai nước tăng vọt trong hai thập niên qua chứng minh quan hệ kinh tế song phương đã phát triển nhanh, từ 500 triệu đôla lên đến 45 tỉ đôla.

10.110. Công dân và công lý Hoa Kỳ

BĐLB VOA

Bùi Văn Phú

19-9-2016

Tiền đình toà thượng thẩm quận hạt Santa Clara trong một ngày xử vụ Lý Tống xịt hơi cay vào mặt ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng năm 2012. Ảnh: Bùi Văn Phú.

Tuần qua tôi phải đến toà án quận hạt nơi mình cư ngụ, chẳng phải vì kiện tụng ai hay bị ai kiện mà vì tôi được, có người cho là bị, gọi đến toà để làm bổn phận công dân.

Một trong những bổn phận của công dân Mỹ là tham gia bồi thẩm đoàn ở toà án, gọi là jury duty, mà lâu lâu bất cứ công dân Mỹ nào, nếu không có tiền án và mất quyền công dân, sẽ được triệu tập đến toà để tham gia vào một vụ xử.

Người dân được gọi đi làm bồi thẩm viên thuộc mọi thành phần trong xã hội, đủ mọi sắc dân. Tôi đã có gần hai chục lần đến toà để chuẩn bị tham gia xử án, nhưng chưa bao giờ được ngồi trong ghế của bồi thẩm đoàn để xét xử. Trong hai lần được chọn qua vòng đầu, tức là đã vào phòng xử án, biết vụ xử liên quan đến ai, bị truy tố về tội gì, tôi đã thấy thành viên tương lai của bồi thẩm đoàn gồm bác sĩ, công nhân, tài xế xe tải, y tá, giáo sư đại học, chánh án, giám mục, sinh viên, nhân viên sở xã hội cùng nhiều ngành nghề khác nữa. Có người vừa bước qua tuổi 18, là tuổi được quyền tham gia bầu cử, có người tuổi trên 70 và đã nghỉ hưu.

9772. Đảng viên cộng sản vẫn có thể nhập tịch Mỹ

Bùi Văn Phú

27-8-2016

Mới đây, sự kiện ông Trương Đình Anh, nguyên tổng giám đốc công ti viễn liên FPT của Việt Nam đưa cả gia đình sang Mỹ định cư đã gây chú ý trong dư luận.

Trước sự việc này, dù trong thực tế không rõ ông Anh có là đảng viên cộng sản hay không, cũng đã có những thắc mắc được nêu lên là một đảng viên cộng sản có được nhập cư vào Mỹ hay không.

Tháng trước tôi có bài viết về những mẫu đơn xin nhập cư I-485 và nhập tịch Hoa Kỳ N-400, với các câu hỏi là người nộp đơn có liên quan hay không đến đảng cộng sản, các tổ chức khủng bố và tổ chức Nazi trong quá khứ cũng như hiện tại.

9752. Cách mạng theo Đường Kách Mệnh

BĐLB VOA

Bùi Văn Phú

23-8-2016

Lễ kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập lực lượng CAND Việt Nam, 18/8/2015. Lực lượng CAND Việt Nam được thành lập vào ngày 19/8/1945, ngày Việt Minh lên nắm chính quyền. Ảnh: Reuters.

Nửa thế kỷ trước, ở quê nhà tôi có nghe loáng thoáng qua về nhóm chữ “Cách mạng tháng Tám” và “Cách mạng mùa Thu” mà không hiểu rõ những sự kiện này. Thỉnh thoảng nghe người lớn nói chuyện với nhau về Nhật đảo chính Pháp, về giải giới quân đội, Việt Minh cướp chính quyền, nghe đến một vài tên tuổi quen thuộc như Bảo Đại, Hồ Chí Minh, Trần Trọng Kim nhưng không rõ lắm về những nhân vật lịch sử này.

Với tôi, một đứa bé được sinh ra và lớn lên ở miền Nam Việt Nam sau ngày đất nước chia đôi năm 1954 thì những gì xảy ra ngoài Bắc tôi không được biết nhiều. Danh từ “cách mạng” mà tôi biết đến là “Cách mạng 1/11” khi có đảo chánh Tổng thống Ngô Đình Diệm xảy ra trong ngày đó vào năm 1963, để rồi những năm sau ngày này là lễ lớn, học sinh được nghỉ học và ở trung tâm thủ đô có diễn binh trên đường phố, như trong ngày Quốc Khánh 26/10 trước năm 1963 mà tôi cũng đã được đi xem diễn binh, xem bắn pháo bông ở bến Bạch Đằng Sài Gòn.

9361. Những ngả đường vào Mỹ

BBC

Bùi Văn Phú

Gửi cho BBC từ San Jose, California

29-7-2016

Ảnh minh họa. Nguồn: internet

Trong những ngày qua dư luận trong nước xôn xao việc ông Trương Đình Anh, nguyên Tổng Giám đốc tập đoàn viễn thông FPT, đưa cả gia đình sang Mỹ định cư.

Trước đó không lâu dư luận cũng bàn tán về việc một đại biểu quốc hội là bà Nguyễn Thị Nguyệt Hường bị truất quyền đại biểu vì mang song tịch Việt Nam và Cộng hòa Malta, một đảo quốc nhỏ ở Địa Trung Hải gần bên nước Ý.

Theo luật Malta, một người nước ngoài chỉ cần bỏ nửa triệu đôla vào đầu tư, không bắt buộc phải sinh sống ở đó cũng có thể được nhập tịch. Điều này khơi lên nghi vấn là có bao nhiêu người Việt khác có chức quyền và những triệu phú đã có quốc tịch Malta như bà Hường, hoặc đang là thường trú nhân, hay đã mang hộ chiếu một nước khác.

9062. Cá chết và Đảng Cộng sản Việt Nam

BĐLB VOA

Bùi Văn Phú

8-7-2016

Ngư dân Việt Nam biểu tình vì cá chết hàng loạt ở miền trung. Ảnh: Web screenshot

Vụ cá chết dọc theo các tỉnh ven biển miền Trung Việt Nam đã được giải quyết khá nhanh, tuy chưa phải là kết luận sau cùng và chung cuộc. Tuy nhiên, đó chỉ là cách giải quyết giữa nhà nước Việt Nam, hay đúng ra là giữa Đảng Cộng sản Việt Nam với tập đoàn Formosa. Còn người dân Việt, đặc biệt là những nạn nhân trực tiếp bị ảnh hưởng, không có quyền lên tiếng, không có quyền kiện để đòi bồi thường thiệt hại cho bản thân cũng như cho môi trường nơi họ sinh sống.

Sau ba tháng điều tra, giới chức nhà nước đưa ra kết luận cá chết là do chất độc thải ra từ nhà máy luyện thép Formosa, một công ty Đài Loan, đang được xây dựng tại khu công nghiệp Vũng Áng, thuộc tỉnh Hà Tĩnh. Đây là một dự án có kinh phí hàng chục tỉ đôla đã được Hà Nội cho phép xây dựng và hoạt động trong thời gian 70 năm.

Ba tháng trước, đại diện cho Formosa là Chu Xuân Phàm đã nói với báo chí về nguyên do cá chết và thảm họa môi trường là do công ti của ông gây ra. Vì thừa nhận phần lỗi của công ti, ngay sau đó ông Chu đã bị cho thôi việc.

9016. Độc lập, tự do và hạnh phúc

Bùi Văn Phú

4-7-2016

Independence Hall ở Thành phố Philadelphia nơi Bản Tuyên ngôn Độc lập Hoa Kỳ được công bố cách đây 240 năm. Ảnh: Bùi Văn Phú

Sau ba tháng sống qua các trại tị nạn, tôi đến Mỹ vào mùa hè năm 1975. Khi đó ra đường thấy những trạm đổ xăng mang thương hiệu số 76 trên quả cầu tròn mà không hiểu và thấy lạ, vì nhắc đến xăng dầu khách đi đường thường quen với tên của những công ti như Shell, Caltex hay BP, Chevron. Sau mới hiểu ra thương hiệu 76 là mang tinh thần độc lập của người Mỹ được công ti Union Oil ở California chọn đặt tên từ những năm 1932.

Một năm sau khi định cư tại Hoa Kỳ, năm 1976 là dịp kỷ niệm 200 năm ngày khai sinh Bản Tuyên ngôn Độc lập nên nước Mỹ tổ chức rất nhiều sinh hoạt chào đón Lễ Độc lập, nhưng tôi chỉ nhớ nhất là được đi xem bắn pháo bông rực rỡ trên bầu trời San Francisco. Còn những món ăn truyền thống trong ngày lễ hội này thì chưa được biết đến nhiều, hay cũng vì chưa quen ăn.

8540. Giáo sư Zinoman và diễn văn của Tổng thống Obama

Bùi Văn Phú

31-5-2016

Giáo sư Peter Zinoman giới thiệu Văn Cao, Trịnh Công Sơn vào diễn văn của Tổng thống Barack Obama. Ảnh: Bùi Văn Phú.

Bài diễn văn của Tổng thống Barack Obama hôm 24/5 tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia ở Hà Nội đã làm rung động con tim của rất nhiều người Việt Nam.

Từng câu nói của ông Obama mang những hình ảnh, ngôn từ, mang những vần thơ, nét đẹp gắn liền với lịch sử nhiều nghìn năm, với những nhân vật thật gần gũi với dân Việt. Điều đó đã khiến bài diễn văn của lãnh đạo nước Mỹ được hơn hai nghìn khách tham dự, đa số là thanh niên, sinh viên nồng nàn đón nhận qua những tràng vỗ tay.

Giáo sư Tiến sĩ Peter Zinoman, chuyên ngành sử Việt thuộc khoa Sử của Đại học Berkeley, California là người đã có những góp ý cho bài diễn văn của Tổng thống Obama. Ông đã đề nghị gì và cảm nhận của giáo sư về bài diễn văn, cũng như về chuyến đi của Tổng thống Obama, được ông kể lại trong cuộc phỏng vấn dưới đây.

8497. Tổng thống Obama và tương lai quan hệ Mỹ-Việt

Bùi Văn Phú

28-5-2016

Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Tổng thống Obama tại lễ đón chính thức. Ảnh: Nguyễn Khánh/ báo Tuổi Trẻ.

Khi đi thăm một nước khác, các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ thường mang theo những thông điệp và cam kết để thắt chặt quan hệ song phương.

Chuyến công du Việt Nam của Tổng thống Barack Obama cũng không ra ngoài thông lệ ấy. Mục đích chính của chuyến đi là tăng cường an ninh chiến lược, qua chính sách xoay trục của Mỹ; phát triển kinh tế, qua hiệp định TPP; và quảng bá những giá trị của dân chủ tự do, qua các nổ lực thúc đẩy việc thực thi quyền tự do phổ quát của con người.

Sáng ngày 23/5, tại dinh chủ tịch ở Hà Nội, với sự hiện diện của Chủ tịch Trần Đại Quang, Tổng thống Barack Obama đã đọc diễn văn dài hơn 10 phút nói về những hợp tác song phương mới.

8198. Cá chết và hình ảnh đất nước

BĐLB VOA

Bùi Văn Phú

8-5-2016

Cá chết. Ảnh: EPA

Những ngày qua trên mạng xã hội cũng như truyền thông trong và ngoài nước bùng lên thông tin về cá chết hàng loạt dọc bờ biển miền Trung Việt Nam từ Hà Tĩnh vào đến Thừa Thiên – Huế.

Xác cá trôi giạt vào bờ có vô số cá bé, cá lớn và có chỗ có cả cá heo là loại cá sống rất xa bờ.

Sự kiện đã gây hoang mang tột cùng cho dân và tạo ra khủng hoảng kinh tế tại nhiều tỉnh thành, từ Nghệ An vào tới Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi và xuống đến Nha Trang vì ngư dân đánh cá đem lên bán không còn ai muốn mua nữa.

Trong thời gian tới sự kiện cá chết hàng loạt có cơ nguy lan rộng ra cả nước thành khủng hoảng mắm vì có tin một số con buôn trục lợi đã gom mua cá chết về để làm nước mắm. Với chính sách kiểm soát lỏng lẻo, với tệ nạn tham nhũng lan tràn thì việc trục lợi dễ xảy ra, như đã bị phát giác trong hoa quả, rau, thực phẩm có nhiều độc tố trên thị trường Việt Nam những năm qua.

7891. Chuyện tình báo trong The Sympathizer

BBC

Bùi Văn Phú

19-4-2016

Nhà văn Viet Thanh Nguyen. Nguồn: ???

Hơn một thập niên qua, cuộc chiến Việt Nam không còn được chính giới Mỹ nhắc đến nữa, ngay cả trong các kỳ tranh cử tổng thống.

Sau kỳ bầu chọn giữa ứng cử viên John Kerry, cựu chiến binh từng phục vụ tại Việt Nam, đối đầu với George W. Bush (con) vào năm 2004 thì trong các cuộc vận động sau đó, cụm từ “Cuộc chiến Việt Nam” đã lùi vào lịch sử, thay vào là Iraq và Afghanistan.

Kỳ bầu cử năm nay, ứng cử viên Ted Cruz có đề nghị ném bom trải thảm để tiêu diệt ISIS, nhưng không ai nhắc đến cuộc chiến cách đây nửa thế kỷ, khi Mỹ dùng B-52 ném bom như trải thảm để tiêu diệt các căn cứ của Việt Cộng.

Ted Cruz còn quá trẻ hay ông không có nhiều hiểu biết về cuộc chiến Việt Nam nên đã đề nghị như thế mà không lường hậu quả sẽ ra sao. Cũng không có một nhà báo nào đặt cho ông câu hỏi nếu phải đem quá khứ Việt Nam ra soi chiếu cho tương lai, ông sẽ nghĩ sao về bom trải thảm.

7533. Gs. Lý Chánh Trung có là trí thức cánh tả?

Bùi Văn Phú

18-3-2016

Gs. Lý Chánh Trung (1928-2016). Ảnh: internet

Giới trí thức thời Việt Nam Cộng hòa ai cũng nghe biết đến giáo sư Lý Chánh Trung qua những bài viết gây sôi nổi về tinh thần dân tộc, lòng yêu nước và về tinh thần tôn giáo nhập thế.

Qua những tập sách, cùng hàng trăm bài viết trên các báo, ông đưa ra lý luận triết học, những cái nhìn từ đường phố, qua đó phản ánh quan điểm của ông là chống lại sự can thiệp của Hoa Kỳ vào Việt Nam, là mơ ước một xã công bằng, không còn cảnh người giầu bóc lột người nghèo.

Trong sinh hoạt của giới trí thức thời đó, giáo sư Trung không chỉ ngồi trong tháp ngà hay quanh quẩn ở sân trường, nơi giảng đường đại học để nói những điều lý thuyết mà ông đã dấn thân, xuống đường cùng với những nhà đối lập, những lãnh đạo tôn giáo, với thanh niên, sinh viên vì mục tiêu độc lập, tự chủ của đất nước. Ông tham dự ngày Ký giả Ăn mày dưới đường phố Sài Gòn, ông đến chùa Quảng Hương dự lễ ra mắt của Mặt trận Nhân dân Cứu đói.

Sinh hoạt của các phong trào, mặt trận này sau ngày 30/4/1975 đã được nhiều lãnh đạo thành đoàn xác nhận là những bình phong hoạt động của cộng sản.