11.656. Khác biệt giữa dân chủ pháp trị và độc tài toàn trị

BĐLB VOA

Thiện Ý

14-2-2017

Lễ khai mạc Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ 12, 21/1/2016. (Ảnh tư liệu). Nguồn: EPA

Có quan niệm cho rằng chính trị và đạo đức là hai phạm trù khó có sự dung hợp, “chính trị đi vào thì đạo đức đi ra”. Vì nói đến chính trị là người ta hay nghĩ đến các thủ đoạn, âm mưu giành chính quyền để thực hiện những chủ trương chính sách cai trị; người hay đảng cầm quyền có thể vận dụng mọi phương cách dù gian trá, bất chính, vô nhân đạo, phản đạo đức, vô luân để đạt mục tiêu cá nhân hay tập thể.

Quan niệm này có thể phản ánh phần nào sinh hoạt chính trị thực tế, nhưng chỉ đúng về mặt tiêu cực của chính trị, mà không đúng về mặt tích cực và chính mặt tích cực này của chính trị mới phản ánh trung thực nội dung và ý nghĩa cao đẹp của chính trị, phù hợp với nhân đạo, đạo đức xã hội. Theo đó từ ngữ chính trị bao gồm hai cơ cấu tổ chức và nhân sự điều hành chính quyền để thực hiện chủ trương, chính sách cai trị sao cho có hiệu quả thực tế là làm cho dân giàu, nước mạnh, mọi tầng lớp nhân dân được sống trong độc lập, tự do, công bình, ấm no và hạnh phúc.

11.555. Mao Trạch Đông của Mỹ

Foreign Policy

Tác giả: Elizabeth M. Lynch

Dịch giả: Trần Văn Minh

1-2-2017

Nguồn ảnh: Mark Ralston/ Getty Images

Chính quyền Donald Trump đang hỗn loạn. Lịch sử của Trung Quốc cho thấy đây là do chủ ý.

Trong khoảng hai tuần, Tổng thống Donald Trump lên làm tổng thống Hoa Kỳ, đất nước đã chứng kiến việc thông qua một sắc lệnh hành chánh hoàn toàn thay đổi chính sách di dân của Mỹ mà không có kế hoạch nào để thực hiện, sa thải một viên chức chính phủ cao cấp vì bà “phản bội” chính quyền, và hàng loạt các sai lầm rõ ràng do Trump tạo ra có liên quan tới công chúng và gần như hằng ngày, lăng mạ báo chí. Qua nhiều cách, Trump hoàn toàn đảo lộn tiến trình bình thường của các sự kiện, đi kèm với việc chuyển đổi quyền lực một cách suôn sẻ ở Mỹ.

11.539. Thế nào là chế độ độc tài toàn trị?

Boston Review

Tác giả: Christopher Lebron

Dịch giả: Trần Văn Minh

01-28-2017

Ảnh minh họa. Nguồn: Alek S.

Trưa ngày 20 tháng 1 năm 2017, một kỷ nguyên mới của Mỹ mở ra. Donald J. Trump trở thành tổng thống đời thứ 45 của Hoa Kỳ. Quyền lực vĩ đại được đầu tư vào một người có tiểu sử cá nhân rải rác với sự khinh miệt phụ nữ, các cáo buộc về tấn công tình dục, các vụ kiện, lừa đảo tiền lương của nhân viên, tự cao tự đại, kích động phân biệt chủng tộc, và phủ nhận khoa học. Tổng thống của chúng ta, không thể chối cãi, là một người với cá tính khiếm khuyết. Cứ cho rằng không cần phải ưa thích các nhà lãnh đạo của một nền dân chủ, nhưng chuyện cần thiết là họ phải nắm vững trách nhiệm quản trị nền dân chủ, bao gồm tôn trọng tự do ngôn luận, nghĩa vụ phải trả lời, và trách nhiệm đối với công chúng.

Trong khoảng thời gian một tuần, Trump và những người thừa hành của ông đã chà đạp lên sự mong đợi, ngay cả ở mức rất thấp này, ném cơn giận dữ vào đám đông, bổ nhiệm các tỷ phú không có kinh nghiệm hành chính vào các chức vụ nội các quan trọng, và đưa ra tuyên bố gây choáng váng, theo George Orwell nói về sự tồn tại của “những thông tin định hướng”.

11.268. Xuất khẩu chủ nghĩa độc tài

Wall Street Journal

Tác giả: Richard Bernstein

Dịch giả: Song Phan

3-1-2017

Sách Tiananmen Redux (Thiên An Môn nhìn lại) của tác giả Johan Lagerkvist Peter Lang, 363 trang, giá $94,95

Trong nhiều thập niên, người ta đã kỳ vọng rằng chủ nghĩa tư bản sẽ làm cho Trung Quốc giống phương Tây hơn. Nhưng một điều gì đó hoàn toàn trái ngược lại đang xảy ra.

Một trong những điều trớ trêu lớn trong lịch sử gần đây là Trung Quốc gần như chắc chắn sẽ dân chủ hơn và đi theo các giá trị phương Tây hơn nếu như cuộc biểu tình lớn ủng hộ dân chủ tại Quảng trường Thiên An Môn ở Bắc Kinh vào năm 1989 đã không xảy ra— hoặc, ít nhất, nếu như những người biểu tình đã quay trở lại lớp học trước khi các nhà lãnh đạo Cộng sản đè bẹp cuộc vận động của họ với xe tăng và súng máy. Sự việc xảy ra theo hướng trái ngược đã trực tiếp dẫn đến việc nhà lãnh đạo có đầu óc tự do táo bạo nhất từng chiếm vị trí chóp bu trong hệ thống Cộng sản Trung Quốc, tổng bí thư Triệu Tử Dương, bị loại bỏ. Ông bị quản thúc tại gia và khả năng cải cách dân chủ cũng bị giam hãm cùng với ông.

9059. Thấy gì ở “triều đại” họ Kim và ở đại hội lần thứ VII của đảng Lao Động Bắc Triều Tiên?

Vương Thuyên

8-7-2016

Lãnh đạo và các tướng lãnh Bắc Triều Tiên. Nguồn: internet

Lời nói đầu

Trong năm nước cộng sản còn tồn tại trên thế giới (Trung quốc, Việt Nam, Lào, Bắc Triều Tiên, Cu Ba), Bắc Triều Tiên là nước thuộc loại hạng “đặc biệt” trên nhiều lãnh vực.

Là một đắt nước vừa khép kín vừa độc tài đảng trị́, Bắc Triều Tiên lại áp dụng chính sách cha truyền con nối như thời phong kiến xa xưa. Thật khó thấy một chế độ nào trên thế giới, ở vào thế kỷ 21, lại bắt dân chúng làm con tin và buộc họ phải tôn sùng lãnh tụ như thánh sống.

6409. Dân Chủ Thật, Dân Chủ Giả (Phần 2)

Phạm Đình Nhiên

6-1-2016

Tiếp theo bài: DÂN CHỦ THẬT – DÂN CHỦ GIẢ (phần 1)

Những Tiêu Chuẩn hay Thước Đo Dân Chủ: Những chính quyền độc tài – dù cộng sản hay không cộng sản – hết sức xảo trá, tô vẽ, quanh co, che đậy, nhưng không phải muốn nói gì thì nói để bưng mắt thế giới và người dân của họ.

Những học giả và những tổ chức bảo vệ Dân Chủ đã đưa ra những tiêu chuẩn để thẩm định những chính quyền trên thế giới: chính quyền nào thực sự Dân Chủ, chính quyền nào độc tài và trong những chính quyền Dân Chủ đã thực hiện Dân Chủ đầy đủ cho người dân chưa, nhiều hay ít?

6391. DÂN CHỦ THẬT – DÂN CHỦ GIẢ (phần 1)

Phạm đình Nhiên

5-1-2016

Tự do là giá trị phổ quát không những của con người mà còn của muôn vật. Con chim không muốn bị nhốt trong lồng; con cá không muốn bị nhốt trong cái lu; con chó không muốn ở trong cũi; con người không ai muốn bị kẻ khác cầm giữ, sai khiến, bóc lột, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của mình và một khi bị bắt buộc ở trong tình trạng như thế thì con người mất quyền làm người, con người không có tự do, con người trở thành nô lệ.

Nhưng trải dài qua lịch sử tiến hoá, loài người có nhiều ngàn ngàn làm nô lệ khuân đá xây Kim Tự Tháp cho các Pharaon ở Ai Cập hay khuân gạch xây Trường Thành Vạn Lý, lăng tẩm, lâu đài cho vua chúa ở Trung Hoa… Dưới chế độ quân chủ phong kiến, người dân giữ phận làm tôi con của triều đình, mọi thứ trông vào sự ban phát từ trên xuống. Gặp ông vua có đức biết thương dân thì được nhờ, gặp ông vua tàn bạo, u mê như Kiệt, Trụ ở Trung Hoa hay Lê Long Đĩnh (Lê Ngọa Triều) ở Việt Nam thì người dân phải chịu khổ cực, giết hại.

5087. Tỉnh thức để dân chủ hoá

Đỗ Kim Thêm

15-9-2015

Vô cảm là trở lực trong hiện tại

Trước hiện trạng tụt hậu của đất nước, Việt Nam đang cần cải cách toàn diện về đất nước và con người, mà bốn trụ cột chính làm nền tảng để xây dựng cho tương lai là dân chủ đại nghị, kinh tế thị trường, thể chế pháp quyền và xã hội dân sự. Việt Nam đang cần có những con người khộng những thích tìm hiểu và yêu mến các giá trị mới mà còn thiết tha xây dựng thể chế mới làm tác nhân chuyển hoá. Nếu đa số người Việt có kiến thức mới, ý thức mới và động lực khích lệ đóng góp, thì sẽ có chuyển biến cho đất nước. Nhưng thái độ vô cảm hiện nay của chính quyền và đa số người dân là trở lực chính.

Do chế độ toàn trị tận dụng các chính sách tuyên truyền về một ý thức hệ giả tạo và mọi phương thức khủng bố toàn dân, nên vô cảm trước các vấn đề vẹn toàn lãnh thổ, tồn vong dân tộc, chính thống của chế độ và bất công xã hội trở thành một thái độ “khôn ngoan” cho nhiều người.

4939. Tuyên bố Talinn về các tội ác của chủ nghĩa cộng sản

Đại Kỷ Nguyên

Tác giả: Matei Dobrovie, ET Romania

Dịch giả: Kim Xuân

1-9-2015

Những cuộn dây thép gai của tội ác cộng sản Romania (NOEL CELIS / AFP / Getty Images)

Bộ trưởng Tư pháp Estonia Urmas Reinsalu đã đề nghị thành lập một Tòa án quốc tế để điều tra các tội ác của chủ nghĩa cộng sản tại hội nghị kỷ niệm lần thứ 76 ngày ký Hiệp ước Molotov-Ribbentrop. Bộ trưởng Tư pháp của Latvia, Lithuania, Ba Lan, Cehia, Slovakia, Hungary và Georgia đã ký một thỏa thuận về vấn đề này. Epoch Times xin giới thiệu với các bạn Tuyên bố Talinn (thủ đô của Estonia) của các đại biểu tham dự hội nghị trong ngày tưởng niệm nạn nhân của các tội ác do các chế độ độc tài toàn trị gây ra, ngày 23 tháng 8-2015, bản dịch của Viện Nghiên cứu Tội ác của chế độ Cộng sản (ICCMER):

4687. Tại sao chế độ độc tài có thể tồn tại ở Việt Nam?

Triết học Đường phố

Joseptuat

08-08-2015

“Ôi! Cái đất nước gì mà quái lạ, chó mèo còn quan trọng hơn người.” “Ôi! Cái đất nước gì bất ổn! Tuần nào cũng có biểu tình, hôm thì nhóm này, mai lại tới nhóm khác xuống đường, chả yên bình tí tèo nào! Như vậy thì sao mà yên ổn làm ăn?”

Người Việt dưới chế độ cộng sản vẫn thường khó hiểu với những điều mắt thấy, tai nghe ở những đất nước tự do như vậy đó. Phần lớn người dân chúng ta quen với cảnh luồn cúi, vâng dạ với chính quyền, trong suy nghĩ mình chỉ là thân phận dân đen, rồi suốt ngày nhìn thấy trên bề mặt cảnh yên lặng mà không biết rằng nó có được là do sợ hãi, vô cảm, rồi lầm tưởng về mình và thế giới xung, nên thấy cảnh sinh hoạt của một xã hội tự do thì xem họ giống như một giống dân khó hiểu, nhiều người còn bảo là lạc hậu. Tôi ban đầu cũng thấy không quen với cảnh sinh hoạt của đất nước tự do, nhưng rồi ngồi ngoài quan sát, nghiền ngẫm thì mới phát giác ra rằng: giá trị của tự do mang đến cho con người thật tuyệt vời.

4448. Ông Vũ Ngọc Hoàng “bắn bổng”

Thiện Tùng

21-07-2015

Ông Vũ Ngọc Hoàng. Ảnh: Lê Anh Dũng

Chỉ trong vòng một tháng, tôi được đọc hai bài “Lợi ích nhóm, Chủ nghĩa tư bản thân hữu” và “Không nên coi vấn đề nhạy cảm là vùng cấm” của Vũ Ngọc Hoàng, Tiến sĩ, Ủy viên TW Đảng, Phó trưởng Ban trực Ban Tuyên Giáo TW trên Tạp chí Cộng sản và báo Năng Lượng.

Đây là một hiện tượng lạ, chẳng những đọc cho mình, tôi còn in ra gởi cho một số bè bạn quan tâm đến thời cuộc tham khảo.

4234. Đỗ Kim Thêm – Nguồn gốc của chế độ độc tài

Tuyên truyền sách động về một ý thức hệ giả tạo và khủng bố toàn dân trong một đất nước đang suy tàn là nguyên nhân thành hình của chế độ. Do bất lực nội tại của chế độ mà tiến trình tự hủy phát sinh tất yếu. Nhưng chế độ độc tài không thể hủy diệt toàn thể dân tộc và ý thức hồi sinh một thể chế dân chủ và cộng hoà của toàn dân là một hy vọng khởi đầu. Các lý giải này của Hannad Arendt về nhà nước độc tài của Đức và Nga trước đây vẫn đúng cho chế độ của ĐCSVN hiện nay.

Giới thiệu sách: Hannah Arendt – The Origins of Totalitarianism

New York: Harcourt Brace, 1951

Đỗ Kim Thêm

01-07-2015

Vấn đề 

Gần đây, sự sụp đổ của Trung Quốc được học giới phương Tây đề cập và một học thuyết domino trong thời kỳ mới vẫn chưa thành hình. Chừng nào chế độ độc tài của Việt Nam sẽ sụp đổ và với hình thức nào là một câu hỏi quen thuộc của người Việt mà chưa có câu trả lời chính xác. Dù nguy cơ của ĐCSVN thường được đặt ra, nhưng nguyên ủy cho sự tan rã chung này cũng là vấn đề cần tìm hiểu: chế độ toàn trị do đâu mà có.

3523. Việt Nam: độc tài chuyên chế hay độc tài toàn trị?

Blog VOA

Nguyễn Hưng Quốc

06-03-2015

Ai cũng biết Việt Nam sống dưới một chế độ độc tài. Nhưng vấn đề là: bản chất của chế độ độc tài ấy là gì?

Lý do để đặt câu hỏi ấy là vì độc tài có nhiều loại và nhiều mức độ khác nhau. Chiến lược và chiến thuật để chống lại các loại và các mức độ độc tài ấy cũng khác nhau. Do đó, việc nhận diện bản chất độc tài của chế độ Cộng sản tại Việt Nam hiện nay trở thành vô cùng cần thiết.

Nói một cách tóm tắt, độc tài là việc nắm giữ toàn bộ quyền quyết định cũng như thực hành quyền lực vào tay một người hoặc một nhóm người. Người hoặc một nhóm người ấy có thể là một ông vua được kế nhiệm dựa trên quan hệ huyết thống (độc tài quân chủ), có thể là một viên tướng lên nắm quyền bằng bạo lực (độc tài quân phiệt), một lãnh tụ thoán đoạt quyền lực bằng các cuộc cách mạng (độc tài cá nhân). Cũng có thể đó là một nhóm người nhân danh thần quyền (oligarchy – như ở Iran lâu nay) hoặc một đảng chính trị  nào đó (độc tài đảng trị).