III- SỰ TẠO LẬP, DUY TRÌ VÀ TRANH CHẤP CHỦ QUYỀN CƯƠNG VỰC TRÊN BIỂN ĐÔNG NAM Á THỜI KỲ 1909-45
1- Trung Hoa bắt đầu đòi hỏi chủ quyền Hoàng Sa (TQ gọi là Tây Sa, tên tiếng Anh là Paracel) 1909
Đầu năm 1907, Nhật Bản chiếm quần đảo Đông Sa (Ptatas), gây ra phong trào phẫn nộ trong dân chúng Trung Hoa. Để gỡ thể diện và làm dịu phong trào phản đối, tổng đốc Lưỡng Quảng Trương Nhân Tuấn chủ trương tổ chức một cuộc hành quân chớp nhoáng ở vài đảo thuộc quần đảo Paracel. Vì chưa hiểu gì nhiều lắm về quần đảo này, Tuấn trước hết phái hai pháo thuyền vào tháng 4-1909 ra thăm dò, vì người Trung Hoa khi đó chỉ mới hiểu lờ mờ về các đảo Paracel.Đọc tiếp »
(Cộng hoà Phi-líp-pin v Cộng hoà nhân dân Trung Hoa)
La Hay, 12 tháng 7 năm 2016
Toà Trọng tài ban hành phán quyết
Phán quyết được Toà Trọng tài thành lập theo Phụ lục VII, Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển (sau đây gọi là “Công ước”) trong vụ kiện giữa Cộng hoà Phi-líp-pin và Cộng hoà nhân dân Trung Hoa (sau đây gọi là ‘Phi-líp-pin’ và ‘Trung Quốc’) hoàn toàn nhất trí thông qua và ban hành.
Vụ kiện trọng tài này liên quan đến vai trò của các quyền lịch sử và nguồn gốc xác định các vùng biển được hưởng tại Biển Đông, quy chế của một số cấu trúc cụ thể và khả năng tạo ra vùng biển của các cấu trúc này, và tính hợp pháp của các hành vi của Trung Quốc mà Phi-líp-pin cho là vi phạm Công ước. Phù hợp các giới hạn của cơ chế giải quyết tranh chấp bắt buộc của Công ước, Toà Trọng tài đã nhấn mạnh Toà không phán quyết bất kỳ vấn đề nào liên quan đến chủ quyền đối với các vùng lãnh thổ đất liền và không tiến hành phân định bất kỳ một ranh giới trên biển nào giữa các bên của vụ kiện.Đọc tiếp »
Đại diện phái đoàn Philippines đang biện luận trước tòa Tòa án Trọng tài Thường trực. Ảnh: internet
Theo tin của CNN, Tòa án Trọng tài Thường trực (Permanent Court of Arbitration) viết tắt là PCA đặt tại The Hague cho rằng Philippines đúng khi chống lại các đòi hỏi của Trung Cộng trong tranh chấp chủ quyền Biển Đông. Đừng lầm lẫn giữa PCA và Tòa án Công lý Quốc tế (International Court of Justice) gọi tắt là ICJ, cũng đặt tại The Hague, có quyền thụ lý và giải quyết các tranh chấp giữa các hội viên LHQ.
Tòa Trọng tài Thường trực nhận xét rằng Trung Cộng không có một cơ sở pháp lý nào để đòi quyền lịch sử đối với tài nguyên trong “đường chín gạch” mở rộng nhiều trăm hải lý từ phía nam và đông của đảo Hải Nam. Tòa cũng nhận xét không có một vùng nổi bật trên biển (sea features) nào mà Trung Cộng cho là của họ có khả năng tạo ra một EEZ (Exclusive Economic Zone) để qua đó giúp cho Trung Cộng quyền sở hữu các tài nguyên như cá, dầu, khí trong vòng 200 hải lý tính từ đất liền.Đọc tiếp »
Ngoại trưởng Philippines, ông Perfecto Yasay phát biểu, liên quan đến phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực trong vụ Phi kiện TQ. Ảnh: Reuters/ Romeo Ranoco.
Phán quyết ngày hôm nay của Tòa án trong việc phân xử Philippines-Trung Quốc là một đóng góp quan trọng vào mục tiêu chung về một giải pháp hòa bình cho các tranh chấp ở Biển Nam Trung Hoa. Chúng tôi vẫn đang nghiên cứu các quyết định và không có bình luận về các giá trị của vụ kiện, nhưng một số nguyên tắc quan trọng đã được thể hiện rõ ràng ngay từ đầu vụ kiện này và có giá trị tái khẳng định.
Hoa Kỳ ủng hộ mạnh mẽ pháp quyền. Chúng tôi hỗ trợ các nỗ lực để giải quyết tranh chấp lãnh thổ và hàng hải ở Biển Nam trung Hoa một cách hòa bình, trong đó có thông qua trọng tài.
Khi gia nhập Công ước Luật Biển, các bên nhất trí về quá trình giải quyết tranh chấp bắt buộc của Công ước nhằm giải quyết các tranh chấp. Trong phán quyết của ngày hôm nay và trong phán quyết của Tòa án từ tháng 10 năm ngoái, Tòa án nhất trí phán quyết rằng Philippines đã hành động trong phạm vi quyền hạn của mình theo Công ước về khởi xướng sự phân xử này.Đọc tiếp »
Người dân Philippines biểu tình phản đối trước Tòa Đại sứ Trung Quốc ở Manila hôm 12/7/2016. Ảnh: AFP
Một thắng lợi của công lý quốc tế
Tòa Trọng tài Thường Trực-PCA tại La Haye chính thức công bố phán quyết về vụ việc Philippines kiện Trung Quốc về đường đứt khúc 9 đoạn vẽ ra tại Biển Đông nhằm tuyên bố chủ quyền ở đó. Ngay sau khi có phán quyết, Gia Minh phỏng vấn luật sư – tiến sĩ Hoàng Ngọc Giao,viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách Pháp luật và Phát triển của Việt Nam tại Hà Nội.
Trước hết ông cho rằng phán quyết của PCA là một thắng lợi của công lý quốc tế:
TS Hoàng Ngọc Giao:Phán quyết này khẳng định công lý, pháp lý quốc tế đã được thực thi một cách rõ ràng; một thắng lợi chung cho các quốc gia chứ không phải một mình Philippines bởi lẽ tác động tiếp theo của phán quyết này là sẽ có lợi cho việc duy trì trật tự pháp luật quốc tế đã định hình.Đọc tiếp »
Người Việt tuần hành ở Manila trước khi Toà Trọng tài LHQ ra phán quyết bác bỏ tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông, 12/7/2016, Philippines. AP
Ngày 12/7, Tòa Trọng tài quốc tế đã ra phán quyết theo đó Philippines đã thắng trong vụ khiếu nại đối với những tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông.
Những điểm chính của phán quyết khẳng định rằng việc Bắc Kinh dùng đường 9 đoạn, còn gọi là đường lưỡi bò, để đòi chủ quyền đối với hầu hết Biển Đông là trái với Công ước về Luật biển (UNCLOS); tòa nói không có thực thể nào mà Trung Quốc đang kiểm soát ở quần đảo Trường Sa có tranh chấp với Việt Nam có vùng đặc quyền kinh tế; tòa lên án rằng những hoạt động xây dựng của Trung Quốc tại các thực thể đã gây tổn hại không thể khắc phục được đối với hệ sinh thái; và tòa xác nhận các ngư dân Philippines có quyền đánh cá tại các ngư trường truyền thống của họ, trong khi đó các tàu chấp pháp của Trung Quốc đã hành động trái pháp luật, gây ra rủi ro khi dùng tàu chấp pháp ngăn cản hoặc đâm các tàu của Philippines.Đọc tiếp »
Người dân Philippines ăn mừng trước chiến thắng trong vụ kiện đường lưỡi bò. Ảnh: AP
Phán quyết của Toà Trọng tài quốc tế tại La Hay không chấp nhận Đường lưỡi bò của Trung Quốc và lên án Trung Quốc vi phạm luật quốc tế ở Biển Đông là chiến thắng vĩ đại về pháp lí của Philippines trước kẻ xâm lăng trắng trợn và trâng tráo Đại Hán.
Người dân Philippines tung cờ hoa tụ hội, đổ ra đường hò reo ăn mừng chiến thắng.
Chính phủ Philippines ra tuyên bố về chiến thắng.
Gã chạnh lòng.
Chạnh lòng đến xót xa.
Những gì liên quan của Đường lưỡi bò khốn kiếp mà bè lũ Đại Hán áp đặt ở Biển Đông đối với Philippines không thể so sánh được với Việt Nam.Đọc tiếp »
“Đây là cú đấm trực tiếp vào tuyên xưng có cơ sở nhất của Trung Quốc tại biển Đông” – Thời Ân Hoàng, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Nhân Dân (Bắc Kinh) – thốt lên với sự chua chát khi nói về phán quyết của Tòa trọng tài (The Hague) về việc lần đầu tiên một tòa án quốc tế được thiết lập và đưa ra một phán quyết tiền lệ có giá trị pháp lý trong việc phủ nhận sự tồn tại cái gọi là “đường lưỡi bò”.
Trong thực tế, luận điểm “đường lưỡi bò” hoàn toàn không có giá trị pháp lý quốc tế. Lori F. Damrosch, giáo sư Công pháp quốc tế thuộc Đại học Columbia, đã chỉ ra rằng những đảo nhỏ mà Trung Quốc đưa ra như là một phần của biên giới thực chất chỉ là “những cụm đá nhỏ lốm đốm”, và chúng không đủ lớn để có hải phận riêng.
Một trong những chuyên gia luật hàng hải hàng đầu châu Âu, giáo sư Erik Franckx thuộc Vrie Universiteit Brussel (Bỉ), kết luận (trong một cuộc hội thảo biển Đông tại Sài Gòn cách đây vài năm) rằng, tấm bản đồ “đường lưỡi bò” hoàn toàn “thiếu cơ sở thuyết phục” và do đó nó sẽ “gây ra nhiều phiền toái nếu tiếp tục được xem như là một phần trong chính sách của Trung Quốc lẫn của Đài Loan”.Đọc tiếp »
Nhiều quốc gia đang chờ đợi phán quyết của Tòa trọng tài tại The Hague. Ảnh: CNS
Báo quốc tế dành nhiều bình luận trước phán quyết của Tòa trọng tài tại The Hague về vụ Philippines kiện Trung Quốc trên Biển Đông.
REUTERS
Tờ Hoàn cầu Thời báo chạy tin phản ứng của Trung Quốc với phán quyết sẽ “phụ thuộc vào khiêu khích”.
Cho tới giờ, chưa có bên liên quan nào muốn đối đầu quân sự. Nhưng các bên đều tăng cường chuẩn bị sẵn sàng quân sự, Reuters nói.
Các học giả Hoa Kỳ và các quan chức quân sự, tình báo ủng hộ phán quyết nói phản ứng của Trung Quốc trước phán quyết của tòa sẽ ảnh hướng rất nhiều đến phản ứng của Philippines, Việt Nam và các quốc gia Đông Nam Á, cũng như Hoa Kỳ.Đọc tiếp »
Trung Quốc nói phán quyết của Tòa trọng tài là “hồ đồ”
Phương Đăng (theo BBC, Reuters)
12-7-2016
Tàu bảo vệ bờ biển của Trung Quốc án ngữ tại Bãi Cỏ Mây, thuộc quần đảo Trường Sa ở Biển Đông. Ảnh: Reuters
Bắc Kinh có phản ứng gần như ngay lập tức sau khi Tòa Trọng tài Thường trực ra phán quyết tuyên bố Trung Quốc không có cơ sở pháp lý để đòi quyền lịch sử ở Biển Đông dựa trên Đường lưỡi bò phi lý mà nước này công bố.
Ngày 12.7, Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) ở The Hague, Hà La đã đưa ra ra phán quyết cuối cùng về vụ kiện Đường lưỡi bò giữa Philippines và Trung Quốc sau hơn 3 năm thụ lý.
Theo đó, đúng như dự kiến của hầu hết các chuyên gia, PCA đã đưa ra phán quyết có lợi cho Philippines khi tuyên bố, “Không có cơ sở pháp lý nào để Trung Quốc đòi chủ quyền lịch sử với các nguồn tài nguyên trong vùng biển nằm trong “đường lưỡi bò”.
BBC đưa tin, Bắc Kinh ngay lập tức phản ứng cho rằng, phán quyết của PCA là “hồ đồ”, không có căn cứ đồng thời tuyên bố, nước này không bị ràng buộc bởi bất cứ phán quyết nào.Đọc tiếp »
Ngay trước giờ toà PCA ra phán quyết, một số người ủng hộ đơn kiện của Philippines tụ tập trước cổng toà tại Điện Hoà Bình, The Hague, hô vang các khẩu hiệu phản đối Trung Quốc. Ảnh: BBC
Vào lúc 11 giờ trưa ngày 12/7, Tòa Trọng tài Thường trực tại Hague (PCA) ra phán quyết chung cuộc vụ Philippines kiện Trung Quốc về ‘Đường Chín Đoạn’, hay còn gọi là ‘Đường Lưỡi Bò’ trên Biển Đông.
Trung Quốc từ 1949 tới nay đã đưa yêu sách đối với vùng biển rộng lớn, nơi Philippines, Việt Nam, Brunei, Malaysia và Đài Loan cũng tuyên bố chủ quyền.
Philippines hôm 22/2/2013 đã đệ đơn kiện Trung Quốc, theo đó yêu cầu toà xác định rằng yêu sách của Bắc Kinh là vô hiệu và là vi phạm Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS).
Cụ thể, Philippines nói rằng những thực thể đá và bãi đá ngầm rải rác mà Trung Quốc kiểm soát ở Biển Đông không thể là căn cứ để tính vùng đặc quyền kinh tế (EEZ), là vùng được phép tính tối đa là 200 hải lý từ các thực thể đó trở ra.Đọc tiếp »
Chất thải Formosa chôn tại đất của Giám đốc Công ty Môi trường – Đô thị TX Kỳ Anh. Ảnh: internet
Một xe tải chở chất thải chưa qua xử lý, màu đen, sền sệt, bốc mùi hôi thối, kèm mùi hoá chất nồng nặc đã bị phát hiện chôn trộm ở Kỳ Anh, Hà Tĩnh. Số lượng hơn 100 tấn. Thông tin này nóng nhất trong sáng nay vì điểm xuất phát của chiếc xe là trung tâm phân loại rác thải của Formosa.
Nhiều người bất ngờ, nhưng cá nhân tôi hoàn toàn không. Bởi theo những gì tôi nắm được, việc xử lý không đúng quy định của Formosa và đồng bọn (đối tác) đã xảy ra nhiều lần. Lần này chỉ đơn giản là họ phát huy kinh nghiệm đã được tích luỹ.
Để làm rõ mối liên quan với Formosa, tôi mạn phép được cung cấp đầy đủ thông tin các mẹ hình dung.
* Hệ thống xử lý nước thải của Formosa đã vận hành từ tháng 6-2015. Bùn thải phát sinh (chất sền sệt, màu đen) được Formosa chứa trong các bồn khổng lồ. Tôi có hình quay nhưng để ở ổ cứng chưa lấy được. Đến tháng 5-2016, Formosa chưa chuyển giao cho đơn vị có chức năng xử lý.Đọc tiếp »
Câu hỏi đặt ra: Formosa đã đưa rác thải về đâu để tiếp tục sục rửa hệ thống, thì bất ngờ nhận được tin báo “rùng mình” từ người dân địa phương.
Trong khi chúng tôi đang đặt câu hỏi: Khi bị các cơ quan chức năng chặn đường biển để kiểm tra, lâu nay Formosa đã đưa rác thải về đâu để tiếp tục sục rửa hệ thống, thì bất ngờ nhận được tin báo “rùng mình” từ người dân địa phương. Chúng tôi đã cải trang thành những người dân bản địa, xâm nhập một trang trại “ma” ở đầu nguồn sông Trí, nơi được cho là đang chôn lấp hàng ngàn m3 cặn cô đặc, lấy từ hệ thống xả thải của Formosa.
Hôm nay, trong vụ Philippines kiện Trung Quốc Tòa án Trọng tài thường trực (Permanent Court of Arbitration PCA) ở La Haye sẽ ra phán quyết. Trong dịp này ký giả Marc Leonhard của chương trình Tagesschau, thuộc đài truyền hình Đức ARD đã có bài viết về mánh khoé của Trung Quốc là dùng đội dân quân biển trá hình làm ngư phủ để uy hiếp, đánh đắm các tàu đánh cá Việt Nam trong vùng tranh chấp Biển Đông. Điều này không khỏi làm cho người đọc liên tưởng đến lực lượng công an đội lốt côn đồ đàn áp dân chúng biểu tình đỏi hỏi nhà cầm quyền Hà Nội minh bạch trong sự kiện Formosa Hà Tĩnh làm ô nhiễm biển gây thiệt hại vô lường cho ngư phủ ở bốn tỉnh miền Trung. Đánh cá vùng cận duyên thì cá đã chết, đi xa ra khu Hoàng Sa thì bị dân quân biển Trung Quốc đánh chìm tầu, còn nỗi khổ nào hơn cho ngư dân Việt Nam nhưng nhà cầm quyền Hà Nội vẫn nhắm mắt làm ngơ! Sau đây là bài của ký giả Marc Leonhard do Trần Huê chuyển sang tiếng Việt.
* * *
Bề ngoài thì trông họ như những người đánh cá bình thường, nhưng các thuyền đánh cá Trung Quốc ở Biển Ðông đang đảm nhận công tác quân sự. Giới lãnh đạo ở Bắc Kinh đặt tin cậy vào lực lượng dân quân đánh cá trong vấn đề tranh chấp lãnh hải – điều này không phải chỉ hải quân Hoa Kỳ đã phải nếm mùi.Đọc tiếp »
Đôi lời: Một bài viết rất dài và rất công phu, khoảng 98.000 từ, của tác giả Lý Đăng Thạnh, chứng minh chủ quyền của Việt Nam trên hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Xin được giới thiệu với độc giả vào thời điểm Tòa Trọng tài Quốc tế sắp công bố phán quyết của vụ Philippines kiện Trung Quốc ở biển Đông. Do bài viết rất dài, xin được chia ra làm 3 phần để đăng trong nay mai. Sau đây là phần 1 của bài viết.
_____
Lý Đăng Thạnh
11-7-2016
Nội dung bài viết này gồm năm phần:
I – Biển Đông Nam Á
II- Sự tạo lập và duy trì chủ quyền cương vực trên Biển Đông Nam Á trước năm 1909
III- Sự tạo lập, duy trì và tranh chấp chủ quyền cương vực trên Biển Đông Nam Á thời 1909-45
III- Sự tạo lập, duy trì và tranh chấp chủ quyền cương vực trên Biển Đông Nam Á thời 1945-75
IV- Sự tạo lập, duy trì và tranh chấp chủ quyền cương vực trên Biển Đông Nam Á từ năm 1975
Trên bản đồ thế giới, tại khu vực Đông Nam Á có một vùng biển rộng khoảng 3.447.000 km2, nằm giữa các nước Trung Cộng, Đài Loan, Philippines, Malaysia, Bruney, Singapore, Indonesia, Cambodia, Thái Lan và Việt Nam. Đây là biển lớn thứ tư thế giới sau biển Philippines, biển San Hô và biển Ả Rập.Đọc tiếp »
Tác giả: GSTS Ian Coxhead, Đại học Wisconsin-Madison
Dịch giả: Song Phan
6-7-16
Một người chở trái vải bằng xe gắn máy trên đường ở Lục Ngạn, Việt Nam, ngày 22-6-2016. (Ảnh: AAP).
Thách thức lớn nhất đối với nền kinh tế vĩ mô Việt Nam hiện nay là việc duy trì tăng trưởng. Hầu hết tăng trưởng thời kỳ đổi mới là kết quả của những gia tăng hiệu quả gắn với sự ra đời của nền kinh tế thị trường (mở cửa thị trường và thương mại trong nước, nới lỏng các hạn chế về chuyển dịch lao động và chuyển nhượng đất đai) hoặc từ nguồn lao động kỹ năng thấp và vốn được mở rộng. GDP tiếp tục tăng trưởng với tốc độ rất đáng nể, mặc dù thấp hơn dự kiến theo văn kiện kế hoạch quốc gia.
Một tàu tuần duyên Trung Quốc gần giàn khoan Hải Dương Thạch Du 981 mà Bắc Kinh cho kéo đến vùng biển Hoàng Sa của Việt Nam ngày 13/06/2014.
Một phán quyết của Tòa án Trọng tài Thường trực La Haye vào ngày mai 12/07/2016 được cho là bước ngoặt lớn, sẽ đánh gục tham vọng của Trung Quốc về chủ quyền Biển Đông, đồng thời là thử nghiệm cho sức mạnh của luật lệ quốc tế và các cường quốc thế giới.
Bắc Kinh vốn luôn đòi hỏi thảo luận song phương nhằm chiếm thế thượng phong, đã tẩy chay vụ kiện, tuyên bố sẽ làm ngơ trước phán quyết. Hãng tin AP tóm lược vấn đề này dưới dạng hỏi đáp.
Vụ Manila kiện Bắc Kinh cụ thể như thế nào ?
Sau nhiều năm thương lượng ngoại giao nhưng không đi đến đâu, Philippines đã đệ đơn kiện Trung Quốc lên Tòa án Trọng tài Thường trực vào tháng Giêng năm 2013, bất chấp lời cảnh báo của Bắc Kinh là sẽ phản ứng mạnh mẽ về ngoại giao và kinh tế.Đọc tiếp »
Ảnh minh họa sự kiện TQ đưa giàn khoan 981 vào nước ta 2 năm trước. Ảnh: internet
Lời người dịch:Christopher R. Hill kết luận là, tương lai của mối quan hệ giữa Trung Quốc với Bắc Hàn sẽ được Trung Quốc đơn phương quyết định, không phải là do cộng đồng quốc tế. Lý giải này cũng đúng cho mối quan hệ Hoa-Việt. Để tránh tình trạng này và định hình cho chính sách ngoại giao Hoa-Việt ổn định, hỗ trợ cho hoà bình và thịnh vượng, Việt Nam cần có các nhận thức mới.
Hiện tình của Việt Nam là nguy cơ hơn bao giờ hết, vì về mặt nội trị có quá nhiều bất ổn và về mặt đối ngoại có quá nhiều tổn thương. Lý do chính là vì lãnh đạo Việt Nam đặt quyền lợi của Trung Quốc và quyền lợi riêng lên trên quyền lợi của dân tộc. Sự hợp tác về một chính sách ngoại giao tương kính là bất khả thi, vì Trung Quốc không bao giờ xem Việt Nam là một người bạn đối tác đích thực bình đẳng, mà chỉ có trong ngôn ngữ ngoại giao bóng bẩy. Do đó, thái độ hèn với giặc và ác với dân làm ô danh đất nước trong cộng đồng quốc tế.Đọc tiếp »
BA SÀM 