8119. CÁ CHẾT: ĐI TÌM NGUYÊN NHÂN CỦA CÁC NGUYÊN NHÂN

TMCNN

Bích Ngôn

3-5-2016

Cá chết hàng loạt ở biển miền Trung. Nguồn: internet

Chuyện cá chết hàng loạt ven biển Miền Trung, từ Hà Tĩnh vào tới Đà Nẵng, bây giờ cả nước đều biết và nôn nóng theo dõi từng giờ. Vừa lo vừa tức.

Lo, vì sinh kế của hàng vạn ngư dân cũng như rất nhiều người khác làm việc trong những ngành nghề liên quan tới ngư nghiệp và hải sản bị thiệt hại nặng nề; lo vì cuộc sống và sức khỏe của hằng hà sa số người Việt vốn có thói quen ăn cá trong bữa ăn hàng ngày bị tác hại khôn lường. Đấy mới là cái lo trước mắt, thiết thân. Còn cái lo xa hơn, lâu dài hơn, tác động trên cả tương lai của nòi giống, của dân tộc là sự hủy hoại khó vãn hồi của môi trường sống.

Tức, vì hiện tượng cá chết bất thường đã được người dân và báo chí báo động từ đầu tháng Tư, mà tới ngày 27 – 4 – 2016 bộ Tài nguyên – Môi trường (TN-MT) mới tổ chức một hội nghị liên bộ liên ngành để tìm kiếm nguyên nhân, dù trước đó nhiều nhà chuyên môn đã xác định là cá chết không do nguyên nhân dịch bệnh.

8118. Việt nam đang đối diện với khủng bố chất độc hay đang là một bãi rác công nghiệp?

Nguyễn Hoàng Phố

3-5-2016

1. Khủng bố chất độc

Ảnh minh họa: khủng bố chất độc. Nguồn: internet

Khi nói đến khủng bố ta hay nghĩ đến các tổ chức cuồng tín, tàn bạo phần lớn từ các nước đang phát triển.  Khủng bố là phương tiện mà kẻ yếu và không có tính chính đáng dùng để tiêu diệt và đe dọa đối tượng bị cho là kẻ thù, nhưng sự thực thì đa số thương vong do khủng bố gây ra là dân lành vô tội.

Nhưng không phải bao giờ khủng bố cũng do các nhóm cuồng tín, những kẻ yếu không có tính chính đáng gây ra, đặc biệt là khủng bố chất độc (toxic terrorism), chữ của Phil O’Keege (1988). Khủng bố chất độc dùng để chỉ hành vi đem chất thải độc hại từ xứ mình đổ sang xứ người gây ra bệnh tật chết chóc cho hàng triệu người đang sống và dị tật cho hàng triệu sinh linh sắp ra đời.

Thủ phạm của khủng bố chất độc không ai khác hơn là các tập đoàn, công ty công nghiệp ở các nước phát triển. Bị hạn chế vì các qui định quốc tế và quốc gia về rác thải công nghiệp, các công ty ở các nước phát triển đã tìm cách luồn lách đưa số rác khổng lồ này sang các nước nghèo, bằng cách móc nối sự tiếp tay đồng lõa của bộ máy tham nhũng của chính quyền ở các nước nghèo.  Hành vi vô đạo, phi nhân tính, và hủy hoại nhân thế này được gọi một cách mỹ miều là mua bán rác thải độc hại, toxic waste trade. Sam Omatseye, trích trong Phil O’Keege (1988, trang 87), cay đắng, và phẫn nộ:

8117. “Có nhiều điều ủng hộ cho khả năng bị nhiễm độc”

Deutsche Welle

Rodion Ebbighausen thực hiện

Dịch giả: Phan Ba

2-5-2016

Một con cá lớn nằm chết trên bãi biển. Nguồn: Getty images/ AFP

Sau vụ cá chết hàng loạt trước bờ biển miền Trung Việt Nam, các nguyên nhân gây ra vẫn còn chưa được rõ. Trao đổi với trang Làn Sóng Đức, một nhà hải sinh học giải thích những nguyên nhân nào là có thể.

Làn Sóng Đức: Người ta xem xét đến những nguyên nhân nào cho một vụ cá chết hàng loạt như vậy?

Kim Detloff: Khi có những vụ chết hàng loạt như vậy xuất hiện trong thế giới động vật thì thông thường khả năng nhiễm độc là rất có thể. Có những khả năng khác, ví dụ như tảo nở hoa tự nhiên, bệnh vì virus hay vì vi khuẩn, cũng có thể là từ những sự kiện thuộc địa chấn học như động đất dưới biển hay khí thoát ra dưới đại dương. Nhưng những sự kiện như vậy thường là bị giới hạn tại một địa phương. Nhưng theo thông tin của tôi thì cả một dãi bờ biển dài 200 kilômét đã bị liên lụy. Điều đó ủng hộ cho khả năng nhiễm độc nhiều hơn.

8116. Ngư dân Vĩnh Thái (Quảng Trị): Biển vẫn bốc mùi thối

Đôi lời: Bài viết này đăng trên báo Giao Thông lúc 13h33′, ngày 3-5-2016 tại địa chỉ này, nhưng chẳng được bao lâu đã bị gỡ bỏ. Xin được đăng lại đây để hầu bà con.

_____

Giao Thông

Tạ Vĩnh Yên

3-5-2016

Ngư dân xã Vĩnh Thái, Vĩnh Linh, Quảng Trị không đánh bắt được một con cá nào trong chiều 2/5. Ảnh: Tạ Vĩnh Yên

Nhiều ngày nay, người dân bãi ngang vùng biển Vĩnh Linh (Quảng Trị) nói gần bờ không còn cá, biển vẫn bốc mùi thối, bà con thu lưới, lừ, bẫy lên bờ phơi nắng, mỏi mòn chờ ngày ra khơi lại.

Gần bờ không còn cá 

Chiều ngày 2/5, PV Báo Giao thông cùng ngư dân thôn Tân Mạch (xã Vĩnh Thái, Vĩnh Linh) ra khơi. Khi thuyền cách bờ khoảng 300m ngư dân bắt đầu tắt máy để thu những chiếc lừ lưới (bẫy mực, ghẹ, cá). 

Anh Nguyễn Tất Tú (23 tuổi, ngư dân thôn Tân Mạch) nói: “Dạo ni nước ở gần bờ đang bị đục màu, ra tới đây cũng vậy. Đoạn thả lừ này mực nước khoảng 15-20m thôi. Như mấy mùa hè khác thì thấy đáy màu vàng vàng nhưng dạo này nước biển tối màu, bẩn nên không thấy cát ở đáy”.

Sau đó, hơn 20 chiếc lừ được lần lượt kéo lên nhưng không hề có một con cá, mực nào. Chỉ được duy nhất một con ghẹ. Tú lắc đầu nhìn tôi nói: “Cái lừ lưới này đặt từ đầu tháng 3. Đầu tháng 3 vẫn còn cá, mực vào, mỗi ngày bán ít nhất cũng phải 500 nghìn đồng. Ngày trúng được mực thì bán tới 2-3 triệu đồng. Nhưng kể từ ngày cá chết dạt nhiều vào bờ biển cũng là lúc lừ không có cá, lâu lâu chỉ  có vài con ghẹ”.

8115. Các linh mục kiến nghị về thảm họa môi trường biển miền Trung

FB Lê Nguyễn Hương Trà

3-5-2016

Linh mục Phêrô Hoàng Biên Cương, quản hạt Kỳ Anh và các Linh Mục, cùng hơn 18.000 Giáo dân thuộc địa bàn Kỳ Anh – Hà Tĩnh vừa gửi một kiến nghị thư tới Thủ tướng Chính phủ và các Bộ Ngành Sở liên quan v/v thảm họa môi trường biển miền Trung Việt Nam.

Yêu cầu:

1. Chính phủ Việt Nam phải nhanh chóng tìm ra nguyên nhân gây nên thảm họa biển vừa qua và hướng giải quyết kịp thời.

2.Khẩn thiết kêu mời các nhà khoa học, tổ chức bảo vệ môi trường trong nước và quốc tế vào cuộc để nghiên cứu tìm ra nguyên nhân hầu khắc phục hậu quả. Kiểm tra xem xét lại QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ NƯỚC THẢI CÔNG NGHIỆP SẢN XUẤT THÉP (QCVN 52: 2013/BTNMT) và QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ CHẤT LƯỢNG NƯỚC BIỂN (QCVN 10-MT: 2015/BTNMT).

8114. Người của LHQ muốn nghe tiếng nói của các nạn nhân trong cuộc biểu tình vừa qua

FB Tuấn Khanh

3-5-2016

Kính thưa các anh chị em tham gia cuộc biểu tình vì môi trường sống vào ngày 1/5 vừa qua.

Được biết, trong cuộc biểu tình vì môi trường ngày 1/5/2016, nhiều biểu tình viên ôn hòa đã bị đánh đập, hành hung, đe dọa… thậm chí vu khống cho những tội danh, buộc phải ký các biên bản phạt hành chính vô lý. Họ là nạn nhân trực tiếp của những nhóm người mặc các loại đồng phục nhân viên của nhà nước. Thậm chí, khi về đến nhà, nhiều người còn bị sách nhiễu bởi các viên chức địa phương.

Nhiều lời tố cáo, cùng với hình ảnh và video đã đến tay các cơ quan báo chí nước ngoài, cũng như các tổ chức bảo vệ con người. Đặc biệt là được sự quan tâm của Cao ủy Liên Hợp Quốc về Quyền con người, mà Việt Nam đang là thành viên.

8113. Thảm hoạ cá chết nghĩ về phát triển kinh tế và vai trò của nhà nước trong xã hội

Triết học Đường phố

2-5-2016

Ảnh minh họa. Nguồn: Owen Byrne

Đã hơn 20 ngày xảy ra thảm hoạ biển nhiễm độc, cá chết hàng loạt, người dân điêu đứng vì mất kế sinh nhai ở miền trung, nhưng chính quyền vẫn mất hút như chưa từng tồn tại. Bên cạnh đó lại có hai luồng dư luận trái chiều nhau về phát triển kinh tế sau câu nói đanh thép của giám đốc đối ngoại Formosa HT về “cá hay thép”. Một bên xem phát triển thì cần phải có hy sinh, bên kia thì phát triển nhưng cần đảm bảo lợi ích chung. Bài viết này xin đề cập đến vai trò của chính quyền trong xã hội, qua đó tìm ra câu trả lời cho câu hỏi: cách hành xử của chính quyền đối với thảm hoạ đang xảy ra có chấp nhận được hay không? Và chúng ta nên làm gì đối với một chính quyền như vậy? Cũng như bày tỏ quan điểm về vấn đề phát triển kinh tế có cần thiết phải hy sinh những điều khác hay không? Và tìm ra một giải pháp thích hợp cho phát triển kinh tế.

8112. Phản kháng hoà bình và sự thay đổi xã hội

FB Lang Anh

3-4-2016

Người dân xuống đường biểu tình ở Sài Gòn. Nguồn: internet

Gần 30 ngày sau khi cá chết, hầu như không có động thái nào thực sự có ý nghĩa của chính quyền để điều tra thủ phạm, hoặc cảnh báo người dân về hiểm hoạ và cứu trợ những người bị ảnh hưởng.

Một ngày sau khi hơn 3000 người xuống đường tuần hành ở Sài Gòn, 2000 ở Hà Nội và nhiều nhóm người khác tại nhiều thành phố khắp cả nước, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo một loạt biện pháp khẩn cấp (*):
(1) Triển khai hệ thống quan trắc tự động giám sát nguồn thải của Formosa.
(2) Cứu trợ khẩn cấp người dân trong các vùng bị ảnh hưởng.

Dù rằng đây chỉ là những động thái bước đầu và còn xa mới đáp ứng được đòi hỏi của xã hội về việc kiểm soát minh bạch nguồn xả thải của Formosa, ngăn ngừa thảm họa tái diễn trong tương lai và trừng phạt đích đáng thủ phạm. Tuy nhiên, đây chính là điều mà những người đã đổ mồ hôi và thậm chí cả máu ngày hôm qua đã đạt được, dù mới chỉ một phần.

8111. Thư gởi Tổng thống Barack Obama

Viet Ecology Foundation
45272 Omak St.
Fremont, CA 94539

April 27, 2016
Tổng thống Barack Obama
The White House
1600 Pennsylvania Ave.
Washington DC 20500

Về việc: Thông điệp cho Việt Nam

Kính thưa Tổng thống,

Tôi viết lá thư này nhân danh Viet Ecology Foundation, một tổ chức NGO tại Hoa Kỳ. Chúng tôi quan tâm về sự lành mạnh của môi trường, cũng như an ninh nguồn nước và lương thực cho Miến Điện, Việt Nam, Cam Bốt Lào và Thái Lan. Năm quốc gia này nằm ở hạ du sông Lancang-Mekong, và sự an nguy của họ phải phụ thuộc vào lòng nhân từ của Trung Quốc.

Khi đến Việt Nam, Tổng thống sẽ chứng kiến một thảm cảnh, hậu quả tổng hợp của biến đổi khí hậu và các công trình nhân tạo vô trách nhiệm hiển hiện rõ ràng. Đó là vùng hạ du sông Mekong, chốn dung thân của sáu mươi lăm triệu dân cư: Ở đó, Biển Hồ Tonle Sap, được UNESCO công nhận là Kho Sinh quyển Quốc tế, chính là trái tim của lưu vực mà nhịp lũ về hồ này có chức năng sinh tử cho hệ sinh thái, vì nhờ nó mà giảm thiểu được lụt lội  vào mùa lũ và bù đắp nước ngọt cho hạ du vào mùa khô. 

8110. Phong trào Con đường Việt Nam Tuyên bố về việc ông Trương Minh Tam bị bắt

PT CĐVN

3-5-2016

Ông Trương Minh Tam. Nguồn: CĐVN

Ông Trương Minh Tam là thành viên của Phong trào Con Đường Việt Nam. Ngày 26/4/2016, ông Tam đã có mặt tại Kỳ Anh, Hà Tĩnh để tìm hiểu về vụ việc cá chết tại ven biển miền Trung từ đầu tháng 4 tới nay. Nội dung video, quý vị vui lòng xem tại đây, hoặc https://youtu.be/8gKIPdTDwlo.

Đây là một hoạt động tiếp cận và chia sẻ thông tin bình thường theo Điều 25 Hiến Pháp năm 2013 (nội dung: Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình. Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định) mà ông Tam và các thành viên của chúng tôi thực hiện thường xuyên từ khi thành lập đến nay. Vui lòng xem thêm tại: https://www.facebook.com/quyenconnguoi/videos

8109. Hãy tỉnh thức, thanh niên Việt Nam

Blog RFA

CanhCo

2-5-2016

Hôm nay tôi xin có đôi dòng gửi các em thanh niên, bất kể còn đi học hay không, bất kể các em thuộc thành phần nào và bất kể các em đang làm gì hiện nay, miễn các em là người Việt và đang cùng thở với chúng tôi trong bầu khí quyển hình chữ S.

Có thể một vài em không để ý câu chuyện cá chết trắng khắp bốn tỉnh miền Trung vì các em đang ở miền Bắc hay miền Nam. Cá chết đối với các em có thể là tai nạn hay một sự cố thiên nhiên chứ không phải do con người hủy diệt. Các em nghe qua báo chí nói về Formosa và rất nhiều em không có khái niệm gì về một nhà máy thép ngoại quốc ngay giữa trung tâm Vũng Áng. Vậy thì ngay từ bây giờ, khi vào Internet chơi game các em bỏ ra vài phút thôi, đánh chữ cá chết, hay Formosa, Vũng Áng các em sẽ thấy lộ ra tất cả những gì các em cần biết.

8108. Nhân dân chọn cá, các ông chọn gì?

Blog RFA

Nguyễn Tường Thụy

2-5-2016

Biểu tình trước trụ sở tập đoàn Formosa ở Đài Loan. Ảnh Internet

Câu “chọn thép hay cá” là cách nói ngắn gọn xuất phát từ nội dung trả lời VTC14 của Ông Chu Xuân Phàm, giám đốc đối ngoại công ty Formosa ở khu công nghiệp Vũng Áng Hà Tĩnh. Vì lối trả lời tuy ngang ngược nhưng thẳng thắn này mà lập tức, ông Chu Xuân Phàm bị cho thôi việc, hồi hương. Cũng vì chuyện thép và cá mà nhà cầm quyền bộc lộ sự yếu kém, lúng túng trong xử lý vấn đề một cách hết sức lộ liễu.

Nhân dân chọn cá

Tập đoàn Formosa đã gây nên thảm họa môi trường khủng khiếp ở Việt Nam. Độc tố cực mạnh làm cho cá chết hàng loạt dạt vào bờ biển Hà Tĩnh và cho đến nay đã lan dần ra ít nhất 4 tỉnh Miền Trung khác.

Cá không còn môi trường sống. Ngư dân lao đao vì không có sản lượng và có đánh bắt được vài con cũng không biết bán cho ai.

Nơi đâu cũng cảnh giác, không ai dám ăn cá. Các tỉnh trực tiếp chịu thảm họa đã đành, dân miền núi cũng và các tỉnh khác cũng không dám ăn vì sợ gian thương đem cá chết lưu thông đi các nơi.

Người ta lo tích muối, tích nước mắm, đề phòng muối, mắm sau đó bị nhiễm độc bởi nước biển hay bởi cá chết. 

8107. Tin khó tin: Thà bôi trơn 2 tỷ và cú đại lừa đông trùng hạ thảo

Lao Động

Hà Phan

3-5-2016

Ảnh minh họa. Ngọc Diệp

Đừng nghi ngờ tham nhũng là tại cán bộ hư hỏng. GS Nguyễn Mại bảo có doanh nghiệp thà bôi trơn 2 tỷ thay vì đợi 3-4 tháng để có giấy phép và Chánh thanh tra Sở GTVT lại xe cứ chung tiền cho ai đó rồi vô tư vào đường cấm là do lực lượng mỏng. Thủ phạm là Doanh Văn Nghiệp với Tài Văn Xế đấy nhé. Sau bao ngày cuồng tín thần dược Đông trùng hạ thảo thì ngã ngửa đây là đại lừa thế kỷ. Muốn thư giãn tí nhìn sang showbiz, Hoài Linh lại nằm nhà cho khỏe vì chán giới ấy rồi…

1. Thà bôi trơn 2 tỷ còn hơn đợi 3-4 tháng

Đúng là tại dân với doanh nghiệp thật các vị ạ! Vì họ cứ dúi vào tay các anh ấy cho được việc mình nên tham nhũng rất ổn định. GS.TSKH Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp đầu tư nước ngoài VAFIE cho biết“Thủ tục để có giấy phép đầu tư dự án nhà ở cần 50 con dấu, có 50 con dấu mất ít nhất 3-4 tháng, người ta lựa chọn bỏ 500 triệu đồng thậm chí 1-2 tỷ đồng để 3-5 ngày có được giấy phép đó”. Sao họ lại nhẫn tâm làm thế nhỉ? Không được rồi, hỏng cán bộ hết. Mà anh Doanh Văn Nghiệp cũng lạ, mỡ cứ treo thế thì mèo nào không vồ.

8106. Về cuộc phẫn nộ của người dân Hà Nội sáng 1-5-2016

Văn Việt

Đào Tiến Thi

2-5-2016

Ảnh: Đào Tiến Thi?

Sáng 1-5, trước khi đi, được tin một số anh em đã bị canh cổng, tôi đã đoán được ý chí quyết phá cuộc biểu tình này của nhà cầm quyền nên sắp đến điểm hẹn liền đổi phương tiện: gửi xe máy để bắt taxi. Y như rằng, khi chiếc taxi đỗ lại bãi gửi để chúng tôi xuống thì đồng thời có mấy người đến gửi xe máy bị từ chối.

Một người đàn ông không rõ là người trông xe hay chính là công an tuyên bố thẳng thừng: hôm nay ở đây có biểu tình nên không nhận trông xe. Một phụ nữ bị từ chối tỏ vẻ bực tức nói: “Biểu tình là của bọn phản động, chúng tôi liên quan gì mà phải chịu?”. Một bác trung niên vừa đi đến (có lẽ cũng là người đi biểu tình) rọi ánh mắt tức giận vào cô ta quát: “Cô bảo ai là phản động? Đi biểu tình mà là phản động à?”. Người phụ nữ quay xe vù nhanh, không thèm trả lời.

8105. Thảm họa Vũng Áng: những hệ lụy và cách chúng ta cần làm trong ngắn hạn và dài hạn

Thử hỏi với lượng độc đố gây chết cá như ở thảm họa Vũng Áng, nếu người dân ngây thơ tin mấy ông quan phủ cứ ăn, thì hỏi thế hệ trẻ của Việt Nam sẽ thế nào? Không ai trong bố mẹ chúng ta không đau lòng khi sinh ra một em bé dị dạng và dị tật. Và càng đau lòng hơn nếu cả một thế hệ trẻ của Việt Nam bị dị dạng.

____

Nguyễn Thị Hải Yến, CHLB Đức

2-5-2016

Người dân mang cá xuống đường biểu tình. Nguồn ảnh: Facebook.

Sau 20 năm số phận của Việt Nam được vần vũ dưới bàn tay trực tiếp của ông cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, cũng là thời điểm Trung Quốc đủ sức vươn tay “đầu tư và đầu độc” ra nước ngoài. Việc chính phủ Nguyễn Tấn Dũng mở phanh cửa cho Trung Quốc lộng hành mọi mặt, từ khai thác tài nguyên đến đấu thầu và đầu tư các dự án lớn, chính là lý do vì sao càng ngày càng có nhiều trường hợp người dân phản kháng vì các dự án ô nhiễm.

Forsoma chỉ là một quân cờ lộ diện đầu tiên trong bàn cờ Domino của Trung Quốc trên dải đất hình chữ S này. Từ thảm họa Vũng Áng, chúng ta phải cương quyết yêu cầu quyền giám sát chính quyền Hà Nội trong việc truy tìm độc tố và nguồn thải. Kết quả này cũng được áp dụng như một cơ sở dữ liệu cơ bản tiền đánh giá ảnh hưởng môi trường của Forsoma, đồng thời sử dụng tiếp tục trong quá trình giám sát các hoạt động của Forsoma. Và cũng là tiền đề để chúng ta yêu cầu chính quyền Hà Nội phải thực thi và minh bạch các giấy phép hoạt động của tất cả các dự án trên toàn quốc.

Bài viết này sẽ đi vào 3 phần. Phần 1: sẽ đề cập đến những ảnh hưởng của thảm họa Vũng Áng. Phần 2: sẽ đề cập đến những kết luận của Bộ TNMT trong cuộc họp báo ngày 27 tháng 4. Phần 3: đưa ra phương pháp xác định độc tố và nguồn thải độc tố để mọi người làm cơ sở yêu cầu chính quyền Hà Nội phải thực thi theo đúng bổn phận của khoa học, đồng thời cũng để toàn dân giám sát việc thực hiện của họ, cũng như chặn đứng những kiểu trả lời bất nhất “đèn cù” của họ.