6-12-2015
Việt Nam được xếp hạng 119 trên 175 nước về mức độ tham nhũng và thiếu minh bạch (1). Bình luận về thứ hạng xấu đó, ngài chủ tịch Chủ tịch Trương Tấn Sang hỏi: “Tại sao nước mình là anh hùng trong các cuộc kháng chiến chống đế quốc mà vấn nạn tham nhũng lại bị xếp hạng cao?” (2). Thoạt đầu mới nghe qua câu hỏi thì thấy có gì đó hay hay, nhưng nghĩ chút thì thấy câu hỏi này không đáng đặt ra vì nó không có ý nghĩa.
Những ai có kinh nghiệm nghiên cứu khoa học đều có thể phân biệt câu hỏi tốt và câu hỏi không tốt. Trước khi nói về câu hỏi tốt, chúng ta bàn qua câu hỏi không tốt. Những câu hỏi không tốt thường là: (a) mù mờ, không có mục tiêu rõ ràng và cũng chẳng dẫn đến một chiến lược nghiên cứu; (b) liên quan đến một công thức để làm gì đó, hơn là đi tìm câu trả lời; và (c) câu hỏi dùng những so sánh bất xứng. Còn những câu hỏi tốt thường (i) dẫn đến giả thuyết cụ thể để chúng ta có thể thu thập dữ liệu và trả lời; (ii) đơn giản, xoáy vào một khía cạnh hay một yếu tố cụ thể; và cung cấp một tầm nhìn chung và nối kết nhiều lĩnh vực liên quan. Đọc tiếp »